6 lưu ý cần biết trước khi lựa chọn công ty dịch thuật

Một trong những điều quan trọng nhất để có thể dịch tài liệu một cách hoàn hảo đó là lựa chọn đúng công ty dịch thuật. Nếu là nơi chưa từng có giao dịch thì khó mà có thể biết được thông tin của người ủy quyền, khách hàng và điều mà họ mong muốn. Công ty dịch thuật khó có thể nắm bắt trước được chất lượng, sự độc nhất và độ hoàn thiện của bản gốc mà họ nhận được. Dù có dịch tốt hay không thì chỉ có thể cho người khác xem bản dịch chứ không phải bản gốc.

Khi xem xét tầm quan trọng của việc biên dịch, bạn sẽ cần bản dịch chất lượng và hoàn hảo. Trong giới dịch thuật, “một bản dịch hoàn hảo” là khi người khác không biết đó là một bản dịch. Khi người bản xứ đọc hiểu bài viết, họ phải nắm bắt được chính xác ý định của tác giả mà không có sự gượng gạo, thiếu tự nhiên về ngôn ngữ và văn phong thì đó mới là bản dịch lý tưởng. Các tài liệu càng quan trọng thì càng phải được dịch một cách hoàn hảo. Vì vậy, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về 6 yếu tố có thể làm giảm chất lượng khi dịch thuật nhé!

1. Sự nhầm lẫn giữa “dịch máy” (MT - Machine Translation) và “công cụ hỗ trợ dịch thuật” (CAT - Computer Assisted Translation)

Dịch máy đơn giản là phần mềm chuyển đổi từ ngữ hoặc câu văn của một ngôn ngữ này sang một ngôn ngữ khác. Còn công cụ hỗ trợ dịch thuật là việc sử dụng phần mềm dịch thuật để giúp dịch giả giảm thời gian và công sức. Lập chỉ mục (Indexing), tuyển tập các thuật ngữ, bộ nhớ dịch thuật (TM – Translation Memory) được sử dụng rất nhiều trong việc dịch thuật. Việc sử dụng công cụ hỗ trợ dịch thuật là yếu tố cần thiết để có thể dịch thuật tốt, so với việc sử dụng dịch máy thì công cụ hỗ trợ dịch thuật sẽ chính xác và chất lượng dịch cũng cao hơn.

2. Một từ đặc trưng của một ngôn ngữ luôn có từ cùng nghĩa trong một ngôn ngữ khác

Trong tiếng Anh, những từ như large, big, grand, hefty, extensive, sizable có thể thay đổi linh hoạt và sử dụng tùy theo từng tình huống. Tuy nhiên, trường hợp từ vựng được sử dụng thay đổi trong một bản dịch thì có thể có sự thay đổi lớn về mặt ý nghĩa. Về điểm này, khi lựa chọn công ty dịch thuật chúng ta hãy chọn những công ty có người bản xứ của ngôn ngữ cần dịch qua và ngôn ngữ của bản gốc. Ví dụ, khi bản gốc là tiếng Hàn và chúng ta cần dịch qua tiếng Việt thì ta nên tìm một người Việt hoặc một người Hàn. Nói một cách đơn giản, nếu chỉ ở mức độ có thể sử dụng thành thạo và hiểu thì chưa đủ.

3. Hiểu rõ đặc điểm văn hóa của quốc gia xuất hiện trong bản dịch

Giống như trường hợp của từ đồng nghĩa, có thể dịch sai do các yếu tố khác biệt về ngữ điệu, phương ngữ,… Ngoài việc sử dụng từ ngữ khó hoặc các biện pháp tu từ khác nhau theo từng quốc gia, còn có những cách diễn đạt mà ngay cả người bản ngữ cũng khó hiểu. Các nước như Anh, Ireland và Ấn Độ đều là những quốc gia sử dụng tiếng Anh như ngôn ngữ mẹ đẻ của họ, nhưng ý nghĩa của tất cả các từ và cụm từ đều không giống với tiếng Anh của Mỹ. Phải kiểm tra xem các bản dịch trước của công ty dịch thuật có hiểu rõ được đặc điểm xã hội và văn hóa của quốc gia xuất hiện trong bản dịch hay không. Nếu các biểu hiện ẩn dụ không được dịch chính xác thì có thể gây ra sự nhầm lẫn, hoang mang và đặc biệt là sự “thất lễ” trong văn hóa của quốc gia đó.

4. Xem xét rõ mục đích của bản dịch

Phải đảm bảo rằng những nội dung chính trong bản gốc không bị lu mờ trong quá trình dịch. Nếu mục đích dịch tài liệu để xuất khẩu hàng hóa hoặc dịch vụ, hãy đảm bảo rằng bản gốc chứa đầy đủ thông tin. Nếu muốn dịch hợp đồng, vui lòng kiểm tra lại xem mục đích, yêu cầu mà bạn muốn đạt được là gì thông qua hợp đồng đó.

5. Mẫu văn bản phải thống nhất với mẫu văn bản gốc

Mẫu văn bản dịch và mẫu văn bản gốc phải được thống nhất theo quy tắc đã quy định. Những phần chưa được thống nhất có thể là do sai lệch trong quá trình dịch nên đôi khi dẫn đến những thiệt hại nặng nề. Chẳng hạn như các công văn nộp đơn xin cấp bằng sáng chế phải tuân thủ nghiêm ngặt theo mẫu, bởi vì chỉ cần sai một ô cũng sẽ khiến cho công văn đó bị vô hiệu.

6. Nhớ kiểm tra văn bản gốc

Ngay cả những dịch giả có trình độ cao cũng sẽ mắc phải sai lầm này. Chúng ta phải kiểm tra kỹ bản gốc để khi dịch giả bắt đầu dịch sẽ không bị lỗi logic. Vì vậy, hãy bỏ ra một chút thời gian và công sức để chuẩn bị và kiểm tra thật kỹ văn bản gốc – đây là bước đầu tiên để có một bản dịch hoàn hảo.

Khi lựa chọn công ty dịch thuật, hãy kiểm tra xem công ty dịch thuật đó có người bản ngữ thông thạo hai ngôn ngữ hay không, đồng thời cũng phải hiểu được sự khác biệt về văn hóa. Đặc biệt, trong trường hợp các văn bản có chứa những nội dung chuyên ngành thì sẽ cần một dịch giả có sự am hiểu về lĩnh vực tương ứng để dịch chính xác những nội dung trong văn bản gốc.