
Ngày 7 tháng 7 là lễ Thất Tịch. Đây là một trong những sự kiện truyền thống của Nhật Bản, được yêu thích từ xa xưa với những truyền thuyết về Ngưu Lang và Chức Nữ, các trang trí trên cây trúc, cũng như các lễ hội Thất Tịch. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về ý nghĩa, nguồn gốc của Thất Tịch, cũng như cách để tận hưởng ngày lễ này một cách trọn vẹn.
I. Thất Tịch là gì? Ý nghĩa và nguồn gốc của nó?
Ngày 7 tháng 7 là lễ Thất Tịch. Đây là một trong những sự kiện truyền thống của Nhật Bản, được yêu thích từ xa xưa với những truyền thuyết về Ngưu Lang và Chức Nữ, các trang trí trên cây trúc, cũng như các lễ hội Thất Tịch. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về ý nghĩa, nguồn gốc của Thất Tịch, cũng như cách để tận hưởng ngày lễ này một cách trọn vẹn.
Khi nhắc đến Thất Tịch, người ta thường nghĩ đến truyền thuyết về Ngưu Lang và Chức Nữ, cây trúc trang trí, và các lễ hội Thất Tịch. Đây là một trong những lễ tiết truyền thống của Nhật Bản, cùng với Nhân Nhật (ngày 7 tháng 1), Thượng Tỵ (ngày 3 tháng 3 – tiết Đào), Đoan Ngọ (ngày 5 tháng 5), và Trùng Dương (ngày 9 tháng 9). Những ngày lễ này được gọi chung là “Ngũ Tiết”, mỗi tiết có ý nghĩa, nguồn gốc và phong tục riêng, là một phần của văn hóa truyền thống Nhật Bản.
Lễ Thất Tịch ban đầu bắt nguồn từ Trung Quốc, gọi là “Khất Xảo Điện” (Kikkouden), một phong tục cầu nguyện cho sự khéo léo trong việc dệt vải và may vá. Phong tục này được truyền vào Nhật Bản từ thời Nara, và đến thời Heian, nó đã trở thành một nghi thức của triều đình.
Ngoài ra, Thất Tịch còn được biết đến qua truyền thuyết về ngày duy nhất trong năm mà Ngưu Lang và Chức Nữ có thể gặp nhau. Chức Nữ là một người chăm chỉ dệt vải, còn Ngưu Lang là người cẩn thận chăm sóc đàn bò. Họ yêu nhau và kết hôn, nhưng vì quá mải mê hạnh phúc mà quên làm việc. Điều này khiến Thượng Đế nổi giận, chia cắt họ bằng dòng sông Ngân Hà, chỉ cho phép hai người gặp nhau một lần vào đêm 7 tháng 7 hàng năm.
Nếu bạn nhìn lên bầu trời phía đông vào đêm hè, bạn sẽ thấy ngôi sao sáng nhất là Vega (sao Chức Nữ) trong chòm sao Thiên Cầm. Kế đó, dải ánh sáng mờ của các vì sao là Ngân Hà. Bên kia Ngân Hà, bạn sẽ thấy Altair (sao Ngưu Lang) thuộc chòm sao Thiên Ưng, và thêm một ngôi sao nữa là Deneb trong chòm sao Thiên Nga. Kết nối ba ngôi sao này sẽ tạo thành “Tam Giác Mùa Hè”.
Dù Chức Nữ (Vega) và Ngưu Lang (Altair) chỉ được cho là gặp nhau mỗi năm một lần, khoảng cách thực sự giữa họ là khoảng 14 năm ánh sáng. Điều đó có nghĩa là ngay cả ánh sáng cũng cần đến 14 năm để vượt qua khoảng cách này. Nhưng vượt lên trên những con số, chúng ta vẫn tin rằng dù xa cách, Ngưu Lang và Chức Nữ có thể gặp lại nhau vào đêm Thất Tịch, và chúng ta có thể ngắm nhìn bầu trời đêm, gửi gắm những ước nguyện của mình.
II. Chuẩn bị cho lễ Thất Tịch: Ý nghĩa của các đồ trang trí và món ăn trong dịp lễ này
Khi nhắc đến lễ hội Tanabata, người ta thường nghĩ đến việc trang trí cành tre tại các nhà trẻ và trường mẫu giáo. Hình ảnh các em nhỏ viết điều ước lên thẻ tanzaku rồi treo lên cành tre thật đáng yêu, phải không?
Vậy tại sao lại treo đồ trang trí lên cành tre? Đó là vì lá tre có sức sống mãnh liệt, là loại cây bền bỉ, nên thường được sử dụng trong các nghi lễ thần đạo. Ngoài ra, tre còn mang ý nghĩa trừ tà. Thẻ tanzaku có nhiều màu sắc khác nhau, nhưng ban đầu, theo thuyết Âm Dương Ngũ Hành của Trung Quốc cổ đại, chỉ có 5 màu là xanh, đỏ, vàng, trắng và đen. Mỗi màu lại mang ý nghĩa riêng: xanh (xanh lục) tượng trưng cho mộc, đỏ là hỏa, vàng là thổ, trắng là kim, và đen (tím) là thủy. Năm màu này cũng được sử dụng trong cờ cá chép hoặc rèm năm màu tại các ngôi chùa.
Bên cạnh tanzaku viết điều ước, các đồ trang trí khác trên cành tre, như dải ruy băng, lồng đèn, lưới trang trí, vòng kết nối và hạc giấy, cũng mang những ý nghĩa riêng:
- Dải ruy băng (Fukinagashi): được ví như sợi chỉ dệt vải của Orihime, mang ý nghĩa “mong dệt vải giỏi hơn” hoặc “mong cải thiện kỹ năng may vá.”
- Lồng đèn (Chochin) : với ý nghĩa thắp sáng xung quanh, tượng trưng cho việc “chiếu sáng tâm hồn mọi người” và cũng mang ý nghĩa “xua đuổi tà ma.”
- Hạc giấy (Orizuru) : biểu trưng cho trường thọ, với mong muốn “sống lâu khỏe mạnh.”
- Lưới trang trí (Amikazari): tượng trưng cho lưới đánh cá, mang ý nghĩa “mùa màng bội thu, đánh bắt nhiều cá” và “không thiếu thốn lương thực.”
- Vòng kết nối (Wakazari): thể hiện hình ảnh những ngôi sao nối tiếp nhau, tức là dải Ngân Hà. Vòng tròn liên kết cũng mang ý nghĩa “kết nối giữa con người” hoặc “ước mơ không ngừng nối tiếp.”
Việc hiểu ý nghĩa của các đồ trang trí này và cùng gia đình hoặc bạn bè làm chúng bằng giấy màu rồi trang trí lên cành tre chắc chắn sẽ là một trải nghiệm thú vị!
Ngoài ra, vào ngày lễ Tanabata, có phong tục ăn mì somen để cầu mong sức khỏe và tránh bệnh tật. Phong tục này từ lâu đã được lưu truyền ở Sendai, các vùng Tohoku và Hokkaido, nhưng ngày nay đã phổ biến trên toàn quốc. Về lý do tại sao lại ăn somen, có nhiều giả thuyết được đưa ra, chẳng hạn như vì món ăn này được nhắc đến trong các sách cổ thời Heian, được ví như dải Ngân Hà, hay gắn với Orihime, người giỏi dệt vải, với hy vọng sẽ khéo léo hơn trong may vá và nghệ thuật. Cũng có giả thuyết rằng phong tục này bắt nguồn từ món “sakubei” của Trung Quốc cổ đại.
Trong những ngày hè nóng nực khiến người ta giảm cảm giác thèm ăn, somen – một món ăn mát lạnh, dễ ăn – thực sự rất phù hợp với thời điểm này. Khi chuẩn bị thực đơn cho ngày Tanabata, bạn có thể cắt rau củ mùa hè như cà rốt, dưa chuột thành hình ngôi sao, hoặc sử dụng các loại thực phẩm có phần cắt trông giống hình ngôi sao như đậu bắp để làm đẹp thêm cho món somen.
III. Lễ hội Thất Tịch ở các địa phương
Hàng năm, vào khoảng ngày 7 tháng 7 hoặc gần ngày 7 tháng 7 âm lịch (năm 2024 sẽ là ngày 10 tháng 8), lễ hội Tanabata được tổ chức trên khắp cả nước. Trong đó, nổi tiếng có lễ hội “Shonan Hiratsuka Tanabata Matsuri” ở tỉnh Kanagawa và “Sendai Tanabata Matsuri” ở tỉnh Miyagi.
Lễ hội “Shonan Hiratsuka Tanabata Matsuri,” được xem là nét đặc trưng của mùa hè ở Shonan, sẽ được tổ chức từ ngày 5 đến ngày 7 tháng 7 năm 2024. Còn lễ hội “Sendai Tanabata Matsuri,” được biết đến là một trong ba lễ hội lớn của vùng Tohoku cùng với lễ hội Nebuta ở Aomori và lễ hội Kanto ở Akita, diễn ra từ ngày 6 đến ngày 8 tháng 8 hàng năm. Đặc trưng của lễ hội Tanabata là các dải trang trí lớn với quả cầu ở trên, được cho là bắt nguồn từ Sendai.
Khi đi chơi tại các lễ hội Tanabata rực rỡ sắc màu, trang phục yukata sặc sỡ sẽ rất phù hợp. Hãy thử diện yukata để tận hưởng không khí lễ hội nhé!
IV. Tóm tắt
Ngày 7 tháng 7 rơi đúng vào giữa mùa mưa, nhưng vào khoảng ngày 7 tháng 7 âm lịch (năm 2024 là ngày 10 tháng 8), mùa mưa thường đã kết thúc. Dù ở thời điểm nào, thời tiết cũng là điều khiến người ta quan tâm, vì vậy hãy kiểm tra dự báo thời tiết trên tenki.jp để tận hưởng lễ hội Tanabata. Đồng thời, khi ngước nhìn bầu trời đêm mùa hè, hãy tưởng nhớ đến truyền thuyết về Orihime và Hikoboshi. Chúc mọi người tận hưởng lễ hội Tanabata theo cách riêng của mình nhé!
Công ty TNHH Giáo dục và Dịch thuật IFK
Chuyên cung cấp các dịch vụ sau:
Dịch vụ biên phiên dịch tiếng Nhật, Anh, Việt
Dịch vụ tư vấn du học Nhật Bản
Chương trình internship tại Nhật Bản cho trường liên kết
Email: info@translationifk.com
Hotline: 0282.247.7755/035.297.7755
Website: https://translationifk.com
Facebook: Dịch Thuật Tiếng Nhật IFK
Nhấp vào một ngôi sao để đánh giá!
5 / 5. Lượt đánh giá: 453
Không có phiếu bầu cho đến nay! Hãy là người đầu tiên đánh giá bài này.