“NGÀY TRẺ EM” Ở NHẬT BẢN VÀ NHỮNG HOẠT ĐỘNG NỔI BẬT

Ngày 5 tháng 5 là “Ngày của Trẻ em,” một dịp để chúc mừng sự trưởng thành của trẻ nhỏ. Ngày này còn được gọi là “Tango no Sekku” (Lễ hội Đoan Ngọ). Bạn có biết ý nghĩa và các hoạt động của ngày này không? Việc treo cờ cá chép, trang trí mũ samurai, ăn bánh lá sồi (kashiwa mochi) hay bánh gạo gói lá (chimaki) là những phong tục phổ biến. Nhưng nguồn gốc của những phong tục này là gì? Bài viết này sẽ giải thích về ý nghĩa của “Ngày của Trẻ em” và “Tango no Sekku.” Hãy cùng đọc nhé!

I. "Ngày của Trẻ em" (5/5) là gì? Nguồn gốc như thế nào?

“Ngày của Trẻ em” còn được gọi là “Tango no Sekku” (Lễ hội Đoan Ngọ), một cái tên mà có lẽ nhiều người đã từng nghe qua. Trong đó, chữ “端” có nghĩa là “khởi đầu,” còn chữ “午” biểu thị “ngày Ngọ.” Vì âm của chữ “午 (Ngọ)” gần giống với chữ “五 (số 5)”, nên ngày 5 tháng 5 đã được chọn làm ngày lễ “Tango no Sekku.”

Lễ hội “Tango no Sekku” bắt nguồn từ một phong tục truyền thống cổ xưa của Trung Quốc. Phong tục này được du nhập vào Nhật Bản từ thời Nara và đến thời Edo, nó phát triển thành một sự kiện nhằm cầu chúc sức khỏe và hạnh phúc cho các bé trai, đặc biệt phổ biến trong tầng lớp samurai.

Về sau, lễ hội này đã trở thành một ngày lễ quốc gia kéo dài đến này nay. Theo luật pháp Nhật Bản, ngày này được coi là ngày “tôn trọng nhân cách của trẻ em, mang lại hạnh phúc cho trẻ và bày tỏ lòng biết ơn đối với người mẹ.” Chính vì vậy, ngày 5 tháng 5 đã trở thành một ngày lễ quen thuộc và ý nghĩa đối với nhiều gia đình ở Nhật Bản.

II. Những hoạt động nổi bật trong ngày "Ngày của Trẻ em"?

Ngày thiếu nhi nên làm gì? Có ba việc chính cần làm trong ngày thiếu nhi: ① Trang trí búp bê tháng Năm, ② Trang trí cờ cá chép, và ③ Ngâm mình trong bồn tắm hoa diên vĩ. Tất cả những điều này đều mang ý nghĩa cầu mong sự trưởng thành, sức khoẻ và hạnh phúc cho trẻ em. Dưới đây là chi tiết vè từng hoạt động.

① Trang trí búp bê tháng Năm

Búp bê tháng Năm (Gogatsu Ningyo) là những đồ trang trí hình mũ giáp (kabuto) được sử dụng trong lễ hội Đoan Ngọ (Tango no Sekku). Vào thời xưa, các võ sĩ thường có thói quen phơi khô và bảo dưỡng áo giáp, mũ giáp của mình trong nhà vào tháng 5, trước khi mùa mưa đến vào tháng 6. Từ thói quen này, phong tục trang trí mũ giáp trong nhà đã hình thành. Búp bê tháng Năm mang ý nghĩa cầu chúc cho sự trưởng thành của trẻ em, đồng thời chứa đựng những mong ước như xua đuổi tà khí, tránh điều xấu và cầu mong sự thịnh vượng cho con cháu.

② Trang trí cờ cá chép

Cờ cá chép (Koinobori) được lấy cảm hứng từ câu chuyện cổ tích Trung Quốc về “Cá chép vượt thác hóa rồng.”Theo truyền thuyết, trên sông Hoàng Hà ở Trung Quốc có một ngọn thác chảy xiết mang tên “Long Môn.” Những con cá chép nào vượt qua được ngọn thác này sẽ hóa thành rồng. Dựa trên câu chuyện “Cá chép vượt thác,” cá chép đã trở thành biểu tượng của sự thăng tiến và thành công. Vì vậy, cờ cá chép được treo trong Ngày của Trẻ em như một lời cầu chúc cho sự trưởng thành và tương lai rực rỡ của con trẻ.

③ Ngâm mình trong bồn tắm hoa diên vĩ

Tập tục tắm trong nước hoa diên vĩ (Shobu-yu) cũng được du nhập từ Trung Quốc. Ở Trung Quốc, vào mùa mưa tháng sáu, để tránh khỏi dịch bệnh và các tai ương, người ta đã có thói quen cho hoa diên vĩ có mùi thơm mạnh vào nước tắm. Tại Nhật Bản, tập tục này được lưu truền và thực hiện vào Ngày của Trẻ em để cầu mong sức khỏe và sự an lành cho trẻ.

III. Văn hoá ẩm thực trong "Ngày của Trẻ em"

Những món ăn thường được thưởng thức vào “Ngày của Trẻ em” (Kodomo no Hi) gồm có Kashiwa Mochi và Chimaki. Vậy tại sao hai món ăn này lại trở thành món ăn cầu chúc cho sự trưởng thành và sức khỏe của trẻ em vào ngày này? Dưới đây là giải thích chi tiết.

① Kashiwa Mochi

Đặc biệt phổ biến ở khu vực Kanto là món Kashiwa Mochi. Lá cây sồi (kashiwa) nổi tiếng vì rất khó rụng. Đặc điểm là lá cũ không rụng cho đến khi mầm mới mọc ra, điều này gắn liền với hình ảnh “sự thịnh vượng của con cháu”. Vì vậy, Kashiwa Mochi được coi là món ăn may mắn và được thưởng thức vào Ngày của Trẻ em.

② Chimaki

Khi nghe đến Chimaki, nhiều người có thể tưởng tượng đến món cơm nếp trộn với măng hoặc thịt được gói trong lá tre. Tuy nhiên, đặc biệt ở khu vực Kansai, món Chimaki thường được làm từ gạo tẻ hoặc gạo nếp hấp, sau đó tạo thành dạng bánh dẻo và được bọc trong lá tre hoặc lá chi (chigaya). Đây là một loại bánh ngọt. Người ta cho rằng Chimaki có nguồn gốc từ món “Chigaya-maki” của Trung Quốc, sau đó được biến đổi theo thời gian.

III. Hãy tận hưởng một Ngày của Trẻ em thật tuyệt vời nhé!

Bạn cảm thấy thế nào? Vào Ngày của Trẻ em, người ta thường trang trí búp bê tháng Năm hay cờ cá chép, đồng thời có phong tục ngâm mình trong hoa diên vũ. Ngoài ra, việc thưởng thức những món ăn may mắn như Kashiwa Mochi hay Chimaki cũng mang ý nghĩa cầu chúc sức khỏe và sự trưởng thành cho trẻ.

Phần lớn những phong tục này có nguồn gốc từ Trung Quốc và vẫn được lưu truyền đến ngày nay. Khi hiểu được ý nghĩa của những tập tục này, bạn có cảm thấy chúng trở nên đáng trân trọng hơn không? Mọi người hãy cùng tận hưởng một Ngày của Trẻ em thật ý nghĩa nhé!