Sumo, môn thể thao truyền thống của Nhật Bản, là một biểu tượng quốc gia có lịch sử lâu đời. Ngay cả những người không am hiểu về sumo cũng cảm nhận được phần nào hình ảnh thiêng liêng của nó so với các môn thể thao khác.
Tại đây, chúng tôi sẽ giải thích dễ hiểu về nguồn gốc của sumo và những thời kỳ đã hình thành nên bộ môn sumo hiện đại. Chúng tôi cũng giới thiệu những điểm mấu chốt giúp việc thưởng thức sumo trở nên thú vị hơn, vì vậy hãy tham khảo để hiểu thêm về sumo như một nét văn hóa Nhật Bản nhé.
Lịch sử và nguồn gốc của Sumo
Trước hết, hãy cùng tìm hiểu nguồn gốc của Sumo bắt đầu từ khi nào và đã được hình thành như thế nào
Nguồn gốc của sumo
Lịch sử sumo được tổ chức ở Nhật Bản đã có từ rất lâu đời, đến mức trong những văn bản cổ chứa các thần thoại Nhật Bản như Nihon Shoki và Kojiki cũng có ghi chép về sumo. Ngoài ra, việc khai quật được các bức tượng hình đô vật từ các ngôi mộ cổ cũng cho thấy rằng sumo đã tồn tại từ khoảng thế kỷ thứ 4.
Những cuộc thi đấu vật giữa những người tự hào về sức mạnh chính là khởi nguồn của sumo.
Những trận thi đấu thể thao diễn ra trước mặt Thiên hoàng được gọi là “Thiên lãm thi đấu (tenranjiai)”, và người ta cho rằng trận thiên lãm sumo đầu tiên đã được tổ chức cách đây khoảng 2000 năm, còn sớm hơn cả thế kỷ 4. Trong trận thiên lãm xuất hiện trong thần thoại, hai người nổi tiếng về sức mạnh là Nomi no Sukune ở quốc Izumo và Taima no Kehaya ở quốc Yamato đã đối đầu với nhau trong một cuộc vật lộn, trong đó thậm chí còn tung ra cả những cú đá và đòn đấm. Phải một thời gian sau đó, sumo mới phát triển thành hình thức như chúng ta thấy ngày nay.
Sumo chuyên nghiệp hiện nay đã gần như được hoàn thiện vào thời kỳ Edo.
Sumo, vốn bắt nguồn từ những cuộc ẩu đả và vật lộn, dần phát triển thành một hình thức giải trí và thể thao. Các quy tắc và hình thức như Sumo hiện tại được thiết lập từ thời Edo. Sumo, đã tồn tại từ thời đại thần thoại, đã được văn hóa Edo tinh chỉnh và hoàn thiện.
Lịch sử của Sumo qua từng thời đại
Sumo, được cho là đã tồn tại từ trước khi lịch sử được ghi lại và định hình phong cách hiện tại vào thời Edo, mang ý nghĩa gì qua các thời đại? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu sự thay đổi đó một cách ngắn gọn.
Thời Nara đến thời Heian
Các tư liệu còn lưu giữ cho thấy Sumo được tổ chức định kỳ từ thời Nara trở đi. Cũng vào khoảng thời gian này, các kỹ thuật như đá, đấm thẳng và đấm bằng nắm tay đã bị cấm, được cho là do Thiên hoàng Shomu, người say mê các huyền thoại về Sumo, đã ban hành quy định này.
Thời Kamakura đến thời Chiến Quốc
Từ thời Kamakura đến thời Chiến Quốc, Sumo ngày càng trở nên phổ biến như một phương pháp rèn luyện chủ yếu của giới võ sĩ. Tên đô vật (shikona) bắt đầu xuất hiện, và các đô vật chuyên nghiệp cũng ra đời từ thời kỳ này. Oda Nobunaga, một vị tướng lừng danh, dường như cũng là một người hâm mộ cuồng nhiệt của Sumo.
Thời Edo
Bước sang thời Edo, Sumo, vốn là thú tiêu khiển của giới võ sĩ, đã lan tỏa đến đông đảo quần chúng. “Kanjin-zumo” (Sumo quyên tiền), được tổ chức nhằm mục đích gây quỹ tu sửa chùa chiền, trở nên nổi tiếng, với sự tài trợ của các thương nhân giàu có, tạo ra vô số trận đấu lừng danh làm say mê người dân thường.
Từ thời Minh Trị trở đi
Khi văn hóa phương Tây du nhập vào thời Minh Trị, Sumo, với hình thức thi đấu bán khỏa thân, đã có lúc phải đối mặt với nguy cơ suy tàn vì bị xem là lạc hậu. Tuy nhiên, nhờ lòng nhiệt thành của những người yêu mến Sumo và sự ủng hộ của Thiên hoàng, vào khoảng cuối thời Minh Trị, đấu trường quốc gia Ryogoku Kokugikan đầu tiên đã được xây dựng.
Chính nhờ lòng nhiệt huyết của những người yêu Sumo mà môn thể thao này đã tiếp tục tồn tại cho đến ngày nay như một môn quốc kỹ.
Bốn điều về Sumo hiện đại mà bạn nên biết
Hiểu được lịch sử của Sumo, hẳn bạn sẽ muốn thử xem các trận đấu Sumo hiện đại. Chúng ta hãy cùng khám phá một vài kiến thức thú vị giúp việc xem Sumo trở nên hấp dẫn hơn nhé.
"Shiko-fumi" - động tác dậm chân xua đuổi tà khí
Động tác dậm chân (shiko-fumu) không chỉ là một phần khởi động trước trận đấu mà còn là hành động xua đuổi tà khí dưới lòng đất. Chữ “shiko” mang ý nghĩa “xấu xí”, và người ta tin rằng việc dậm chân sẽ giẫm nát và đẩy lùi những tà khí xấu xa ra khỏi sàn đấu dohyo.
"Shio-maki" - nghi thức rải muối thanh tẩy sàn đấu
Các đô vật đôi khi rải muối trước khi bước lên sàn đấu dohyo. Hành động rải muối có vai trò thanh tẩy tà khí dưới đất bằng muối và là một nghi thức cầu nguyện thần linh. Chỉ những đô vật đạt cấp bậc sekitori (đô vật chuyên nghiệp) mới được phép rải muối khi lên sàn đấu. Việc rải muối cũng là minh chứng cho sự công nhận một đô vật trưởng thành.
"Chikara-mizu" - nước sức mạnh thanh tẩy cơ thể
Bên cạnh sàn đấu dohyo có đặt một thùng nước, được gọi là “chikara-mizu” (nước sức mạnh). Sau khi rải muối, đô vật sẽ nhận nước từ đô vật thắng ở trận đấu trước, súc miệng để thanh tẩy bản thân. Giấy dùng để lau nước sức mạnh được gọi là “chikara-gami” (giấy sức mạnh) và được đặt cạnh thùng nước sức mạnh.
"Chiri-chozu" - biểu hiện ý chí chiến đấu chính trực
Động tác đặc trưng của đô vật sau khi vỗ tay (kashiwade) là dang rộng hai tay sang ngang, được gọi là “chiri-chozu” (tẩy trần). Nó được xem là sự thể hiện ý chí chiến đấu công bằng và đường hoàng, không dùng vũ khí, chỉ dựa vào sức mạnh cơ thể, và còn được gọi là “chiri o kiru” (phủi bụi).
Kết luận
Sumo, từ thời xa xưa trong các câu chuyện thần thoại, đã phát triển cùng với các mục đích như các trận đấu trước sự chứng kiến của Thiên hoàng và việc rèn luyện của giới võ sĩ, và đến thời Edo đã trở thành môn thể thao được người dân thường yêu thích. Từ lịch sử lâu đời đó, các nghi thức của đô vật cũng bao gồm những động tác xua đuổi tà khí và cầu nguyện thần linh. Thông qua Sumo, khi tìm hiểu về văn hóa Nhật Bản, có lẽ bạn sẽ khám phá lại được những nét đẹp của đất nước này.
Công ty TNHH Giáo dục và Dịch thuật IFK
Chuyên cung cấp các dịch vụ sau:
Dịch vụ biên phiên dịch tiếng Nhật, Anh, Việt
Dịch vụ tư vấn du học Nhật Bản
Chương trình internship tại Nhật Bản cho trường liên kết
Email: info@translationifk.com
Hotline: 0282.247.7755/035.297.7755
Website: https://translationifk.com
Facebook: Dịch Thuật Tiếng Nhật IFK
