![[Trang phục] Băng đô đeo khi cầu nguyện.](https://translationifk.com/wp-content/plugins/elementor/assets/images/placeholder.png)
![[Trang phuc] Bang do deo khi cau nguyen](https://translationifk.com/wp-content/uploads/2025/09/Trang-phuc-Bang-do-deo-khi-cau-nguyen-800x671.jpg)
Cuối tháng 1 đánh dấu đỉnh điểm của mùa thi cử. Những học sinh chuẩn bị cho kỳ thi chắc chắn sẽ phải nỗ lực hết sức để khoe kết quả học tập của mình trong khi đeo “băng đô xoắn”.
“Băng đô xoắn” được dùng như một ẩn dụ cho việc “cố gắng hết sức”, và đáng ngạc nhiên là có rất nhiều dịp trong năm mà bạn có thể thấy mọi người đeo băng đô, chẳng hạn như tại các cuộc thi thể thao, lễ hội và các sự kiện khác nhau. Ngày nay, băng đô hiện đại còn có công dụng thực tiễn là thấm mồ hôi, nhưng tại sao nó lại trở thành biểu tượng cho tinh thần quyết tâm trong những lúc cần nỗ lực hết mình?
Nguồn gốc của băng đô = Dùng để cố định mũ đội đầu?
Nguồn gốc của băng đô vẫn chưa được xác định rõ ràng, nhưng trong các hiện vật khai quật từ thời kỳ Cổ mộ đã có những tượng đất nung haniwa quấn thứ trông giống hachimaki, chứng tỏ nó đã được sử dụng vào mục đích nào đó.
Trong thời kỳ Heian, các võ quan khi ứng trực khẩn cấp hay kỵ sĩ trong lễ hội đua ngựa Kamo thường dùng một dải vải đỏ gọi là makko hoặc moko để quấn quanh và cố định vành mũ đội đầu.
Vào thời Kamakura, các samurai thường quấn một miếng vải quanh mép mũ eboshi rồi đội mũ giáp lên trên để mũ không bị rung lắc khi di chuyển. Phần mũ giáp che đầu, hay chính là phần đầu, được gọi là “bachi”, và người ta cho rằng thuật ngữ “hachimaki” (băng đô) ra đời vào khoảng thời gian này.
Vào thời cổ đại và trung cổ, việc để lộ tóc trước công chúng bị coi là cực kỳ xấu hổ, vì vậy băng đô là một vật dụng thiết thực quan trọng đối với các sĩ quan quân đội và samurai đang tại ngũ, những người không thể cởi bỏ vương miện trong bất kỳ hoàn cảnh nào. Người ta cũng cho rằng những chiếc băng đô mà họ đeo khi chuẩn bị ra trận cũng giúp củng cố quyết tâm của họ.
Băng đô được các thần quan và thường dân đeo
Hachimaki không chỉ được samurai sử dụng rộng rãi mà còn được các linh mục Thần đạo và người dân thường sử dụng.
Trong thế giới thần thoại, có một câu chuyện kể rằng Amano Uzume-no-Mikoto đã nhảy múa với dây thường xuân quấn quanh đầu để dụ Amaterasu Omikami ra khỏi Hang Đá Thiên Đường, và đây được cho là nguồn gốc của bang đô mà các thiếu nữ ngày nay đeo. Ngoài ra còn có các đền thờ như Đền Kashima, nơi vẫn còn lưu giữ phong tục các thầy tu đội khăn trùm đầu và khố trắng khi thực hiện nghi lễ thanh tẩy.
Trong kịch Kabuki và phim cổ trang, nếu bạn thấy ai đó buộc một dải băng đô màu tím quanh trán trái, điều đó có nghĩa là họ đang bị bệnh. Dải băng đô này được gọi là yamai hachimaki (băng đô bệnh), và dải băng đô này được nhuộm bằng rễ cây murasaki, được cho là có đặc tính chống viêm, giải độc và hạ sốt. Màu tím là một màu quý phái và cũng được cho là có tác dụng xua đuổi tà ma, vì vậy yamai hachimaki được sử dụng như một lá bùa hộ mệnh cũng như một loại thuốc. Người ta cho rằng dải băng đô mà phụ nữ đeo khi chuyển dạ cũng mang một ý nghĩa tương tự.
Băng đô như trang phục trang trọng và bùa hộ mệnh
Băng đô có ý nghĩa đặc biệt trong trang phục trang trọng và là vật trang trí trong các nền văn hóa vùng miền trên khắp Nhật Bản.
Ở quần đảo Izu, khi tham dự các buổi lễ hoặc viếng thăm đền thờ, chùa chiền, phụ nữ có phong tục mặc một dải vải dài khoảng 1,8 mét nhuộm màu đỏ, tím hoặc chàm nhạt gọi là hishu (hay akatenugui), quấn quanh trán và thả xuống như trang phục trang trọng.
Vương quốc Ryukyu có một hệ thống phẩm phục tương tự với Thập Nhị Vương Miện, và những chiếc vương miện giống như băng đô được đội chính thức trong các nghi lễ. Tấm vải giống như mũ trùm đầu mà nam giới mặc trang phục Okinawa là một loại vải dệt gọi là tisage, trước đây được chị em gái hoặc người yêu dệt làm quà tặng cho nam giới để cầu nguyện cho sự an toàn của họ khi họ ra khơi đánh cá hoặc chèo thuyền.
Trong văn hóa Ainu ở Hokkaido, còn có một loại khăn trùm đầu thêu tên là Matampushi, ngày xưa phụ nữ thường thêu và tặng cho những người đàn ông lên núi săn bắn. Phụ nữ sẽ buộc một mảnh vải dài trơn quanh đầu theo nhiều cách khác nhau, tùy thuộc vào việc đó là quà mừng hay quà chia buồn.
Theo cách này, băng đô không chỉ là vật dụng thiết thực mà còn gắn liền với văn hóa Nhật Bản, được người dân đeo trong những dịp đặc biệt như một hình thức cầu nguyện. Cảm giác kỳ diệu và đầy động lực khi đeo băng đô có thể đến từ việc những mong muốn này của người xưa đã được truyền lại cho đến ngày nay.
