Về công việc dịch manga và game

Item: Về công việc dịch manga và game
Rating: 5
Author: Phạm Thị Mỹ Linh

Có thể nói những bộ manga và game được ưu thích ở Nhật Bản cũng trở nên nổi tiếng ở nước ngoài và có nhu cầu cao trên khắp thế giới. Thậm chí ở nước ngoài, những bộ manga, game đó được hoạt hình hóa và phát sóng trên ti vi, được phát ở những trang web trên internet.

Chẳng phải chúng ta có thể cảm nhận được sự xâm nhập của anime, manga Nhật Bản vào nước ngoài bằng việc khi các sự kiện anime, game được tổ chức thì sẽ có rất nhiều fan từ trong và ngoài nước vô cùng hào hứng đến những sự kiện đó.

Hơn nữa, có rất nhiều người hứng thú với việc cosplay (hóa trang) những nhận vật game, anime được ưu thích.

Chính phủ Nhật Bản cũng đưa là chính sách gọi là “mục tiêu chiến lược Japan cool” nhằm thực hiện tăng trưởng kinh tế bằng việc khuyến khích người nước ngoài đến Nhật Bản du lịch và mở rộng ra nước ngoài thông qua anime và game.

Bằng cách này, văn hóa Nhật Bản tuyệt vời đã được chú ý từ khắp nơi thế giới và người ta dự đoán rằng những bộ anime, game có nhu cầu cao sẽ ran rộng ra thế giới hơn nữa bằng cách dịch những bộ anime, game đó ra các ngôn ngữ trên thế giới.

1. Lĩnh vực biên dịch lấy thế giới làm mục tiêu.

Trong những công ty sản xuất game và manga nếu muốn từ Nhật bản vươn ra thị trường nước ngoài và muốn tăng lợi nhuận thì việc dịch những bộ manga, game đó qua tiếng nước ngoài là điều cần thiết.

Những lĩnh vực biên dịch khác cũng tương tự như vậy. Khi biên dịch trong bất cứ lĩnh vực nào thì kiến thức chuyên môn là thứ cần phải có.

Bởi vậy, việc nắm bắt đặc trưng của nhân vật và thế giới quan của tác phẩm đó đến mức nào mới là điều quan trọng.

Ngoài ra, vì phải thể hiện khác nhau tùy nheo độ tuổi, giới tính mà manga, game hướng tới nên khả năng đáp ứng linh hoạt cũng cần thiết.

Biên dịch manga và game là cần thiết nên tôi sẽ giới thiệu những thông tin mà bạn muốn biết khi lựa chọn một người biên dịch trong thực tế.

2. Biên dịch game phù hợp với từng quốc gia.

Lĩnh vực biên dịch game được cho là nội dung giải trí và thu hút sự chú ý từ khắp nơi trên thế giới. Ở Nhật Bản, lâu lắm rồi mới có một tác phẩm được ưa thích ra đời vào năm 2014, điều đó đã chiếu ánh sáng hy vọng vào ngành nghề game của Nhật Bản vốn đang trong tình trạng bão hòa.

Tuy nhiên, do vẫn chưa thể nói rằng đã quay trở lại với trạng thái khôi phục nên cũng có một số doanh nghiệp cố gắng mở rộng thị trường ra nước ngoài.

Bạn có thể thấy những bộ game được quan tâm cùng với manga từ khắp nơi trên thế giới được chú ý đến mức nào thông qua việc số lượng một bộ game được dịch qua nhiều thứ tiếng đang ngày càng tăng lên.

Không chỉ biên dịch mà còn có nội địa hóa. Họ sẽ xem xét thị hiếu, văn hóa, phong tục tập quán khác nhau của mỗi quốc gia, sau đó sẽ điều chỉnh bộ game sao cho phù hợp nhất với quốc gia đó.

Ngoài ra, thỉnh thoảng họ sẽ dịch sang những từ ngữ đang là trào lưu của quốc gia đó.

Những văn bản trong game không chỉ thể hiện việc các nhân vật xuất hiện trong game đang nói chuyện mà còn bao gồm cả những “thông tin, chỉ thị” khi chơi, do đó họ quyết định sẽ dịch và nội địa hóa ở một phạm vị khá rộng.

3. Những kiến thức cần thiết cho công việc dịch game.

Đối với dịch game, yêu cầu cần phải có nhiều lĩnh vực biên dịch như là dịch video, dịch các tác phẩm nghệ thuật. Để có bản dịch game tốt thì việc có kỹ năng dịch, kiến thức trên nhiều pương diện và có kinh nghiệm dịch game ở một mức độ nhất định là điều vô cùng quan trọng.

Nhạy bén trong việc lựa chọn từ ngữ là một điều tất nhiên, ngoài ra chúng ta cũng cần phải biết những kiến thức về game, từ ngữ chuyên ngành, xu hướng và văn hóa của nước đó.

Vì mọi người không hẳn cái gì cũng biết nên đôi lúc sẽ yêu cầu lựa chọn một biên dịch viên thích hợp nhất với game và sẽ cần phải có những buổi trò chuyện với biên dịch viên bản ngữ.

Đặc biệt, để có thể bán những bộ game đã hướng đến người tiêu dùng Nhật Bản ở nước ngoài thì chẳng phải việc dịch và nội địa hóa là vô cùng quan trọng hay sao?

4. Đặc trưng của dịch manga.

Giống như game, biên dịch những bộ manga đã phát triển như một văn hóa độc đáo cũng là một lĩnh vực cần phải có nhiều tri thức.

Những điểm cần lưu ý khi dịch manga, về những điều cơ bản tương đối giống với game. Không chỉ dịch từ ngữ mà còn phải thông thạo xu hướng, văn hóa của nước đó và dịch làm sao để nó tự nhiên và dễ hiểu hơn cho người bản xứ.

Ngoài việc lựa chọn những từ ngữ thích hợp, nếu chúng ta có sự linh hoạt trong việc đưa những từ ngữ xu hướng khi đó có lẽ bản thân sẽ trở thành một biên dịch viên có thể đáp ứng với những bộ manga trên nhiều lĩnh vực.

Ngoài những lời thoại trong bong bóng chat thì trong manga cũng có nhiều yếu tố. Ví dụ, những onomatope*, những bóng bóng chat kiểu thẳng đứng không thân thuộc ở nước ngoài.

Để làm cho một bản dịch manga thành công hơn nữa thì tôi khuyến khích bạn nên giải quyết tốt 2 vấn đề này.

(*) Onomatope là từ tượng thanh tượng hình của tiếng Nhật.

5. Những thay đổi trong cách diễn đạt tiêu biểu của manga Nhật.

Tại sao bóng bóng chat của manga lại thẳng đứng, đơn giản là vì tiếng Nhật được viết theo chiều dọc. Bởi vì hầu hết những ngôn ngữ khác như là tiếng Anh viết theo chiều ngang nên khi dịch manga cần phải thay đổi bóng bóng chat manga thành chiều ngang.

Khi đó, việc dịch những lời thoại trong bong bóng chat là một điều đương nhiên. Tuy nhiên, cần phải chú ý việc bố trí bong bóng chat sao cho không gây cản trở những hình ảnh trong manga.

Tiếp theo là Onomatope. Onomatope là từ tượng thanh biểu thị âm thanh, giọng nói. Ví dụ, trong cảnh trời đang mưa, chúng ta có thể biết được tình trạng mưa như thế nào thông qua onomatope.

Trường hợp trời mưa nhỏ sẽ sử dụng các từ như là “サーサー、しとしと”, còn trời mưa to sẽ là “ザーザー、ザバザバ”. Chỉ bằng điều này đã khiến cho bầu không khí của một khung manga sẽ thay đổi hoàn toàn.

Tùy thuộc vào tác phẩm manga, sẽ có những onomatope tiêu biểu cho mangaka (là tác giả tạo ra bộ manga) đó cho nên yêu cầu một biên dịch viên có kỹ năng tốt.

Onomatope hầu hết không được viết bằng Shashoku (写植)(*) thông thường, mà Mangaka sẽ viết tay và thể hiện nó.

(*) Shashoku: phototypesetting: dùng để chỉ phương pháp là sử dụng nguyên lý của bức ảnh để in ấn. Nói cách khác Shashoku bức ảnh ký tự được tạo ra bằng việc chụp ảnh hình dáng của ký tự đó rồi khắc vào chất liệu cảm quang.

Cách diễn đạt onomatope của mỗi Mangaka sẽ khác nhau. Tuy nhiên, hầu hết khi muốn thể hiện âm thanh lớn sẽ làm cho chữ onomatope to lên còn khi muốn thể hiện âm thanh nhỏ sẽ làm chữ onomatope nhỏ lại.

Sẽ khó khăn để có thể dịch onomatope một cách chính xác. Tuy nhiên, nếu tích lũy kinh nghiệm thì có lẽ chúng ta sẽ làm được.

Để làm cho bản dịch manga thành công thì cũng giống như dịch game, chìa khóa ở đây là cần phải tích lũy kinh nghiệm, có những kiến thức trên nhiều phương diện.