Khi nhắc đến Nhật Bản trong môi trường công việc, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến: tính kỷ luật, sự trật tự, và tinh thần tập thể cao. Cốt lõi của tất cả những điều đó chính là Wa (和) – tinh thần hòa hợp.
Trong kinh doanh, Wa không chỉ là một triết lý ứng xử mà còn là chiến lược quản trị, giúp Nhật Bản xây dựng những tập đoàn hùng mạnh, duy trì mối quan hệ khách hàng – đối tác bền chặt và hình thành phong cách làm việc khác biệt.
1. Tinh thần đồng thuận (Consensus – 合意形成)
Trong doanh nghiệp Nhật, các quyết định hiếm khi đến từ cá nhân, kể cả lãnh đạo cao nhất. Thay vào đó, họ chú trọng đến sự đồng thuận tập thể:
Ringi system (稟議制度): văn bản đề xuất được chuyền qua nhiều cấp để mọi người đóng dấu phê duyệt (hanko), đảm bảo ai cũng được tham gia và không ai bị bỏ ngoài.
Nemawashi (根回し): quá trình “chuẩn bị gốc rễ”, tức trao đổi không chính thức trước khi đưa ra quyết định chính thức, nhằm tránh xung đột công khai.
Cách làm này giúp mọi người cảm thấy được tôn trọng, và khi quyết định được ban hành, tập thể sẽ đồng lòng thực hiện.
2. Văn hóa nhóm và tinh thần tập thể
Wa thể hiện mạnh mẽ trong khái niệm “Nhóm quan trọng hơn cá nhân”:
- Nhân viên thường giới thiệu mình với tư cách “người của công ty A” thay vì nhấn mạnh tên cá nhân.
- Thành công được xem là của cả nhóm, thất bại cũng được chia sẻ, không quy trách nhiệm nặng nề cho một cá nhân.
- Trong các buổi làm việc, mọi người tránh thể hiện sự đối lập trực diện để duy trì hòa khí.
3. Wa trong quan hệ với khách hàng & đối tác
Trong kinh doanh, Wa không chỉ áp dụng nội bộ mà còn lan tỏa ra bên ngoài:
Omotenashi (おもてなし): tinh thần hiếu khách, phục vụ tận tâm, coi trọng sự hài lòng của đối tác hơn cả lợi nhuận ngắn hạn.
Mối quan hệ lâu dài (長期関係): doanh nghiệp Nhật ưu tiên hợp tác bền vững, tin cậy, thay vì chạy theo lợi ích nhất thời.
Văn hóa “win-win”: luôn tìm cách đưa ra giải pháp để cả hai bên cảm thấy hài lòng, duy trì sự hòa hợp.
4. Biểu hiện trong đời sống công sở
Tinh thần Wa trong công việc không phải là điều trừu tượng mà rất dễ nhận thấy hằng ngày:
Chào hỏi đồng bộ: nhân viên cùng cúi chào khách hàng, thể hiện sự nhất quán.
Đồng phục công sở: tạo cảm giác mọi người là một tập thể, không phân biệt cá nhân.
Những cuộc họp dài: đôi khi kéo dài không phải vì thiếu hiệu quả, mà để đảm bảo tất cả đều có cơ hội lên tiếng.
5. Mặt tích cực và hạn chế của Wa trong kinh doanh
Tích cực:
- Tạo ra một tổ chức đoàn kết, ít xung đột nội bộ.
- Quyết định khi đã được thông qua sẽ được toàn lực triển khai, ít xảy ra chống đối.
- Mối quan hệ khách hàng – doanh nghiệp bền chặt, tin cậy.
Hạn chế:
- Quá trình ra quyết định chậm, do phải qua nhiều cấp và tìm kiếm đồng thuận.
- Cá nhân khó thể hiện sáng tạo hoặc ý kiến phản biện.
- Có thể dẫn đến “groupthink” – tư duy nhóm, nơi mọi người chọn an toàn thay vì đổi mới.
Wa trong công việc & kinh doanh là yếu tố đã góp phần đưa Nhật Bản trở thành một trong những nền kinh tế hàng đầu thế giới. Nhờ tinh thần hòa hợp, các doanh nghiệp Nhật tạo được sự gắn kết nội bộ, xây dựng mối quan hệ khách hàng – đối tác dựa trên lòng tin, và duy trì sự ổn định lâu dài.
Tuy nhiên, trong bối cảnh toàn cầu hóa và cạnh tranh khốc liệt, việc cân bằng giữa Wa và tính sáng tạo cá nhân đang trở thành thách thức mới. Nhật Bản đang từng bước tìm cách giữ gìn tinh thần truyền thống Wa, đồng thời cởi mở hơn với sự đổi mới để hội nhập quốc tế.
Công ty TNHH Giáo dục và Dịch thuật IFK
Chuyên cung cấp các dịch vụ sau:
Dịch vụ biên phiên dịch tiếng Nhật, Anh, Việt
Dịch vụ tư vấn du học Nhật Bản
Chương trình internship tại Nhật Bản cho trường liên kết
Email: info@translationifk.com
Hotline: 0282.247.7755/035.297.7755
Website: https://translationifk.com
Facebook: Dịch Thuật Tiếng Nhật IFK
