Ngôn ngữ mẹ đẻ có thể là ngôn ngữ đầu tiên mà chúng ta học, ngôn ngữ mà chúng ta hiểu nhất cho đến hiện tại, ngôn ngữ mà chúng ta sử dụng thường xuyên, ngôn ngữ mà chúng ta cảm thấy thoải mái và những người xung quanh nhận dạng được hoặc đó có thể là ngôn ngữ của cha mẹ (hoặc ông bà), được sử dụng hàng ngày và có liên quan đến nguồn gốc của bản thân. Như vậy, người ta nói rằng tiếng mẹ đẻ có thể được định nghĩa theo bốn khía cạnh: thời gian tiếp thu, thứ tự tiếp thu, mức độ thông thạo, tần suất sử dụng và bản sắc bên trong và bên ngoài. Dịch thuật là một nghề yêu cầu cao về năng lực bản ngữ, trình độ ngoại ngữ và trình độ học vấn rộng bao gồm cả nền tảng văn hóa của ngôn ngữ đó.
Với những biên dịch viên, giỏi ngôn ngữ mẹ đẻ là một kĩ năng thiết yếu
Để làm một biên dịch viên giỏi, có sự am hiểu cao với chính ngôn ngữ mẹ đẻ là điều hết sức quan trọng. Bởi lẽ, người đọc là những người có nhu cầu được chuyển ngữ về ngôn ngữ của họ hơn bất kì ai, và đối tượng mà các dịch giả hướng tới phải luôn là các người đọc.
Bạn không thể đưa ra một bản dịch chỉ đủ thỏa mãn bản thân – một người vốn biết tiếng nước ngoài và đã trải qua quá trình học tập bám theo các định nghĩa khô cứng dễ dàng bắt gặp trong sách vở, cho người đọc – những người mong muốn được đọc bản dịch chất lượng chuẩn chỉnh đã tìm đến bạn. Người đọc rất đa dạng, họ có thể không rành ngôn ngữ, hoặc là không có thời gian nên phải nhờ đến dịch giả, hoặc họ đơn giản chỉ muốn thưởng thức thú vui đam mê với sách báo,… chung quy lại, đã tìm đến và gửi gắm niềm tin nơi người dịch. Công việc của dịch giả là đáp ứng nhu cầu của người đọc.
Ngày nay, tiêu chí đánh giá của khách hàng đối với các nhà xuất bản luôn xoay quanh hai khía cạnh không đổi là nội dung và hình thức. Trong đó, nội dung tức dịch thuật luôn là yếu tố được đem ra cân đo đong đếm chi li đối chiếu từng chút từng chút với bản gốc. Kim Đồng, IPM,… vẫn hay được người đọc lấy ra làm bàn luận so sánh ở khâu dịch thuật qua từng tác phẩm; những người đam mê truyện có thể chú ý đến từng dịch giả, từng biên tập một. Việc dịch truyện tranh (manga) cũng đem lại áp lực rất lớn nếu người dịch không đủ linh hoạt trong quá trình chuyển ngữ tiếng Việt, trong khi đó tiếng Nhật lại không kém phần khó nhằn và người đọc cũng không hề dễ tính.
Việc giỏi ngôn ngữ mẹ đẻ góp phần nâng tầm giá trị dịch giả ở thời đại công nghệ số cạnh tranh
Dù cho dịch máy có tốt đến chừng nào, có đúng định nghĩa đến cỡ nào, thì khả năng am hiểu và uyển chuyển cho phù hợp ngữ cảnh, khớp với tinh thần của văn bản gốc vẫn thuộc về “vùng” của người biên dịch.
Điều tương tự có thể áp dụng cho thông dịch viên, tuy hiện nay đối với dịch máy thì khả năng phiên dịch còn rất nhiều hạn chế, song, cũng không đồng nghĩa với việc người phiên dịch được phép lơ là tiếng mẹ đẻ. Bởi nhu cầu khách hàng không phải lúc nào cũng chỉ có một chiều ngôn ngữ, và truyền tải thông tin thấu tình đạt lí là cực kì quan trọng trong mọi cuộc giao tiếp, đối thoại.
Mặc dù dịch máy dự kiến sẽ được sử dụng trong tương lai trong một số lĩnh vực, ngay cả với sự phát triển của công nghệ dịch máy, chỉ con người mới có thể dịch ra các ý nghĩa tinh tế của từ tùy theo tình huống, tính đến văn hóa, hoàn cảnh và các mối quan hệ của con người mà tạo thành nền của bài phát biểu. Tầm quan trọng của phiên dịch chất lượng cao dự kiến sẽ tăng hơn nữa trong tương lai.
Am hiểu văn hóa đi đôi với tiếng mẹ đẻ cũng giúp cho bản dịch của bạn được trau chuốt hơn
Một điều hiển nhiên rằng, càng tường tận ngôn ngữ của một quốc gia nào, thì càng đi đôi với gia tăng hiểu biết về văn hóa của quốc gia đó. Và đặc biệt là với ngôn ngữ mẹ đẻ, thứ ngôn ngữ đã luôn đi theo mỗi người từ thời thơ ấu, thì điều này càng có ý nghĩa đặc biệt. Vững ngôn ngữ mẹ đẻ giúp việc tiếp thu ngôn ngữ văn hóa khác tốt hơn, có thêm kiến thức đối chiếu so sánh, và khi dịch thuật càng thêm nhiều phương án phù hợp đa dạng hơn.
Một người cực giỏi tiếng nước ngoài mà tiếng mẹ đẻ chưa tốt thì chưa chắc đã là dịch giả giỏi. Nhưng người dịch giả giỏi chắc chắn là một người am hiểu tiếng mẹ đẻ và áp dụng thành công sâu sắc.
Vậy nên, đối với các dịch giả, không chỉ mỗi trình độ tiếng nước ngoài cao là đủ, ngôn ngữ mẹ đẻ cũng rất cần được chú trọng.
CÔNG TY TNHH GIÁO DỤC VÀ DỊCH THUẬT IFK
Chuyên cung cấp các dịch vụ sau:
Dịch vụ biên phiên dịch tiếng Nhật, Anh, Việt
Dịch vụ làm CV tiếng Nhật
Dịch vụ tư vấn du học Nhật Bản
Chương trình internship tại Nhật Bản cho trường liên kết
Email: info@translationifk.com
Hotline: 0282.247.7755/035.297.7755
Website: https://translationifk.com
Facebook: Dịch Thuật Tiếng Nhật IFK
