Vì sao chúng ta vẫn cần đến dịch giả và các công ty dịch?
Thế giới ngày càng hiện đại, con người ngày càng thông minh và khoa học kỹ thuật ngày càng phát triển, và ngôn ngữ cũng ngày càng “lớn”. Nhiều người cho rằng nghề dịch sẽ sớm biến mất vì công việc ấy giờ chỉ cần giao cho Google là xong, thế nhưng, đây vẫn là ngành ổn định. Vì sao như thế?
Không một máy móc nào có thể truyền tải được trọn vẹn ý nghĩa của văn bản gốc
Đa phần các ứng dụng, công cụ hỗ trợ dịch đều sử dụng phương pháp dịch nguyên văn (literal translation) và dịch từ đối từ (word for word translation). Ngoài ưu điểm nhanh – gọn – tiện thì đây là 2 phương pháp dịch được ít người dùng tới vì một lý do lớn nhất: chúng bỏ qua ngữ cảnh và khía cạnh văn hóa của xã hội hiện tại.
Ví dụ: cụm từ “sunday driver” nếu dịch nguyên văn sẽ là “tài xế chủ nhật” và đây là một bản dịch tồi. Thực ra, cụm từ này ám chỉ những người lái xe thiếu kinh nghiệm, chậm chạp tới mức lái tới chủ nhật vẫn chưa xong. Hay như cụm “một ngọn gió lạnh và ẩm”, nếu dịch từ đối từ sẽ cho ra “a wind cold and wet”, trong khi cách dịch đúng (cả về nghĩa lẫn ngữ pháp) là “a cold wet wind”.
Thực tế 2 phương pháp này thường được dùng để hiểu đại khái một văn bản khó, nhưng nếu nhìn vào kết quả bài dịch, thì dịch giả và công ty dịch chắc chắn sẽ làm giỏi hơn.
Về bản chất, các công cụ dùng trong tác vụ dịch giữ vai trò "hỗ trợ" người dùng, thay vì "làm thay" người dùng
Đây là một suy nghĩ thường bị bỏ quên và đa số mọi người chọn cách nghĩ ngược lại. Công cụ được tạo ra để hỗ trợ con người, giúp họ những phần việc nặng nhọc hoặc để giảm hao tốn sức lực và thời gian, công cụ không được tạo ra để con người trở nên lệ thuộc. Máy móc có thể cho ra một bản dịch nhanh gấp nhiều lần dịch giả, nhưng nếu so về tính chọn lọc từ ngữ (word choice), độ chỉn chu hay làm đúng yêu cầu từ khách hàng thì máy móc vẫn chưa thể bằng.
Công việc dịch thuật đúng là dịch, nhưng chưa đủ. Đó còn là đảm bảo ý đồ (intention) khách hàng, đảm bảo người tiếp nhận bài dịch có thể hiểu được hoàn toàn nội dung nhưng vẫn không làm mất sự tự nhiên và mượt mà của văn bản.
Trí tuệ nhân tạo AI sẽ sớm thay thế con người làm việc, nhưng không phải mọi việc
Không thể phủ nhận rằng AI đang dần được ứng dụng trong các lĩnh vực, ngành nghề, và dịch thuật cũng không ngoại lệ. Đã có nhiều công việc ngày xưa hoặc là được tự động hóa, hoặc mất đi do xã hội không còn nhu cầu, hoặc được giao cho máy móc làm hết; nhưng ở một mặt khác, những công việc mới đã được tạo ra.
Khi khoa học kĩ thuật đó tiến bộ, những công việc lặp đi lặp lại, có tính sáng tạo thấp sẽ dần được thay thế bởi máy móc, con người từ đây sẽ có cơ hội, không gian để làm những tác vụ mang tính sáng tạo cao, nơi mà yếu tố “con người” luôn được xem trọng. Ngành dịch, và bất cứ ngành nghề nào, sẽ không chết, chỉ là những công đoạn “máy móc” sẽ dần bị thay thế bởi máy móc. Và chính vì như vậy, dịch giả và các công ty dịch chắc chắn sẽ phải học cách thích nghi với tình hình xã hội, trau dồi thêm kỹ năng bên cạnh kiến thức để đáp ứng với nhu cầu khách hàng, nếu không, họ sẽ thực sự “chết”.
Vì ngoài kia vẫn còn rất nhiều người chưa biết đến ngoại ngữ
Thật vậy, những quyển sách, bộ phim nước ngoài làm sao tiếp cận được đến thị thường Việt Nam một cách sâu rộng và mạnh mẽ nếu thiếu những bản dịch?
Ngày nay, nhiều đứa trẻ có thể giao tiếp tiếng Anh trôi chảy, đọc được sách ngoại văn và xem bộ phim không cần vietsub, nhưng số lượng này vẫn còn khiêm tốn nếu nhìn trên quy mô lớn hơn. Xét riêng Việt Nam và chỉ xét riêng tiếng Anh, vẫn còn đó nhiều người, nhiều thế hệ chưa thể tiếp cận được với việc học, cho nên, dịch thuật vẫn đang đóng một vài trò không nhỏ trong công tác giáo dục và cầu nối văn hóa giữa nước nhà và thế giới. Miễn là còn cầu, dịch giả và các công ty dịch sẽ còn cung.
CÔNG TY TNHH GIÁO DỤC VÀ DỊCH THUẬT IFK
Chuyên cung cấp các dịch vụ sau:
Dịch vụ biên phiên dịch tiếng Nhật, Anh, Việt
Dịch vụ làm CV tiếng Nhật
Dịch vụ tư vấn du học Nhật Bản
Chương trình internship tại Nhật Bản cho trường liên kết
Email: info@translationifk.com
Hotline: 0282.247.7755/035.297.7755
Website: https://translationifk.com
Facebook: Dịch Thuật Tiếng Nhật IFK
