5 điều cần lưu ý khi dịch tài liệu pháp lý trong kinh doanh

Item: 5 điều cần lưu ý khi dịch tài liệu pháp lý trong kinh doanh
Rating: 5
Author: Phạm Ngọc Hà

Tại các tập đoàn đa quốc gia, có rất nhiều cơ hội để dịch các tài liệu liên quan đến pháp luật và pháp lý, từ việc giúp nhân viên có được visa cho đến việc ký kết các hợp đồng lớn tại các quốc gia mà họ kinh doanh. Tài liệu liên quan đến pháp lý yêu cầu lựa chọn những từ ngữ mang tính chuyên ngành và chính xác, vì vậy khi soạn thảo một tài liệu bằng mỗi một loại ngôn ngữ, một sai sót cũng có thể làm thay đổi toàn bộ ý nghĩa và bản thân tài liệu đó có thể bị từ chối. Việc sử dụng các dịch vụ dịch thuật chuyên nghiệp trong việc chuẩn bị các tài liệu pháp lý để tránh những vấn đề này có thể mang lại lợi ích lớn cho các tập đoàn đa quốc gia.

Dưới đây là 5 điều mà các doanh nghiệp phát triển kinh doanh quốc tế cần lưu ý khi dịch các vấn đề liên quan đến pháp luật và pháp lý.

1. Đảm bảo độ chính xác của bản dịch: Chi tiết nhỏ cũng phải chú ý đến

Nhìn chung, các tài liệu liên quan đến pháp lý đều có biểu mẫu đặc biệt, nên cho dù chỉ là định dạng văn bản hay bố cục hoặc kể cả cách sử dụng dấu cách có khác nhau thì việc chỉnh sửa lại tài liệu sẽ rất mất thời gian và tiền bạc, đồng thời tài liệu đó có thể sẽ bị mất hiệu lực. Ngoài ra, nếu một chi tiết quan trọng như tên của một người hoặc tên của một tổ chức bị dịch sai có thể dẫn tới tranh chấp pháp lý, phiên tòa càng lâu thì càng mất thời gian, thậm chí còn có thể sẽ bị từ chối cấp bằng sáng chế.

Ví dụ về lỗi dịch thuật trong các tài liệu liên quan đến pháp lý quốc tế được đưa ra ở đây là người ta đã phát hiện ra có lỗi dịch thuật trong bản tiếng Hàn của Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) giữa Hàn Quốc và Liên minh Châu Âu (EU) năm 2011, do đó khó mà thông qua được sự đồng ý phê chuẩn của Quốc hội Hàn Quốc. Theo kết quả kiểm tra của Bộ Ngoại giao và Thương mại về bản dịch sai đã phát hiện được có tổng số 207 lỗi, trong đó có 128 lỗi dịch sai, dịch thiếu và lỗi chính tả. Mặc dù Trưởng phòng Phòng Đàm phán thương mại đã xin lỗi và thống nhất ý kiến với phía EU sẽ “hiệu đính” lỗi sai dưới dạng một văn bản ngoại giao chính thức, nhưng cũng có thông tin cho rằng lỗi dịch thuật cũng được tìm thấy trong phiên bản tiếng Hàn của FTA Mỹ – Hàn. Sau đó, Hàn Quốc buộc phải thực hiện biện pháp mang tính quốc tế như trao đổi công văn thống nhất ý kiến về hiệu đính với các quốc gia đối tác và cải thiện hệ thống giám sát bản dịch trong nước.

Các lỗi dịch thuật bao gồm từ dịch sai đến lỗi ngữ pháp, dịch thiếu trong bản dịch, thiếu sự nhất quán và lỗi trong biểu thị danh từ riêng. Trong các văn bản pháp luật, những “lỗi” chi tiết nhỏ này có thể gây ra vấn đề rất nghiêm trọng.

2. Truyền đạt ý nghĩa và khái niệm chính xác

Trong hầu hết các ngôn ngữ, các từ và ngữ (cụm từ) có nhiều nghĩa và nhiều sắc thái, vì vậy thật không đơn giản gì để thay thế các từ ngữ của ngôn ngữ này bằng từ ngữ của ngôn ngữ khác theo cách dịch word-by-word. Các văn bản pháp lý mang tính quốc tế yêu cầu người dịch chọn các từ và cụm từ chính xác về mặt ngữ nghĩa, nhưng ngoài điều này, người dịch cũng phải truyền tải chính xác toàn diện khái niệm và sắc thái của văn bản. Vì thế, việc tạo ra các câu truyền đạt được ý nghĩa và khái niệm chính xác có thể là một nhiệm vụ khó khăn.

Ngoài ra, việc cân nhắc cấu trúc ngữ pháp cũng quan trọng. Ví dụ, trong các văn bản pháp lý tiếng Anh, hầu hết các câu được viết ở thể chủ động, nhưng nếu theo thói quen mà viết ở thể bị động trong ngôn ngữ đích thì cần phải tổ chức lại cấu trúc câu một cách đáng kể.

Chỉ cần nhìn vào những điểm được kể trên đây, có thể thấy nếu không nhờ đến một công ty dịch thuật chuyên nghiệp hoặc nhà cung cấp dịch vụ ngôn ngữ (LSP) đi kèm thì sẽ có không ít rủi ro phát sinh khi chỉ nội bộ công ty cố gắng dịch các tài liệu pháp luật như hợp đồng.

3. Xem xét về văn hóa

Khi soạn thảo một văn bản pháp lý, ngoài tính đúng về mặt ngữ pháp của nội dung và sự truyền đạt một cách chính xác các khái niệm pháp lý thì còn cần phải xem xét văn hóa của quốc gia hoặc khu vực được đề cập đến. Hiểu biết về xã hội và truyền thống địa phương là một điều không thể thiếu. Để đảm bảo được các bản dịch phù hợp với văn hóa, điều quan trọng là phải làm việc với các dịch giả có ngôn ngữ mẹ đẻ là ngôn ngữ đích và chọn một dịch vụ dịch thuật có trách nhiệm dịch các tài liệu pháp lý và pháp luật. Trừ khi người dịch là một phiên dịch viên bản ngữ, còn không thì người dịch sẽ khó có thể thực hiện được một bản dịch tỉ mỉ các từ và cách diễn đạt có thể chấp nhận được về mặt văn hóa ở một quốc gia hoặc khu vực đó, không chỉ bao gồm mức độ ý nghĩa mà còn cả sắc thái văn hóa.

4. Kiểm soát chất lượng bản dịch một cách triệt để

Kiểm soát chất lượng bản dịch rất quan trọng vì nhiều văn bản liên quan đến pháp lý thường dài, chi tiết và thường xuyên được sửa đổi. Người dịch cần làm việc với các dịch giả có chuyên môn về pháp luật và pháp lý trong lĩnh vực người dịch cần và những người hiểu thuật ngữ và khái niệm người dịch cần dịch. Khi yêu cầu một công ty chuyên về dịch thuật pháp lý và pháp luật, người sử dụng dịch vụ dịch thuật hãy kiểm tra lại thật chính xác rằng việc kiểm soát chất lượng bản dịch đã bao gồm các công việc như hiệu đính và kiểm tra chéo để loại bỏ những sai sót dịch thuật.

5. Hiểu biết về luật pháp và điều khoản quốc tế

Các quốc gia khác nhau có hệ thống pháp luật khác nhau và các yêu cầu pháp lý cũng khác nhau. Thậm chí còn phức tạp hơn khi có sự khác biệt trong yêu cầu pháp lý của các khu vực cho dù các khu vực đó thuộc cùng một quốc gia. Do đó, các hợp đồng có cùng nội dung và hiệu lực có thể có hình thức rất khác nhau khi ở các quốc gia và khu vực khác nhau. Nếu là các công ty dịch thuật hoặc nhà cung cấp dịch vụ ngôn ngữ với các chuyên gia am hiểu luật pháp quốc tế và luật pháp các nước thì có thể sắp xếp các yêu cầu pháp lý đó và chuẩn bị được các tài liệu phù hợp với luật pháp và quy định của mỗi quốc gia.

Với sự quốc tế hóa trong kinh doanh và sự phát triển của các tập đoàn đa quốc gia, nhu cầu về các dịch vụ dịch thuật liên quan đến pháp luật và pháp lý ngày càng tăng. Để đảm bảo rằng các tài liệu pháp lý được dịch một cách chính xác, các doanh nghiệp nên nhờ đến một công ty dịch thuật hoặc nhà cung cấp dịch vụ ngôn ngữ có chuyên môn cao.

Công ty Dịch thuật IFK của chúng tôi có thể đảm bảo được 5 điều cần lưu ý trên và cung cấp cho khách hàng những bản dịch tài liệu pháp lý có độ chính xác cao.