“CHỈNH SỬA HẬU KỲ” – MỘT KỸ THUẬT ĐÁNG CHÚ Ý – LÀ GÌ?

Item: “CHỈNH SỬA HẬU KỲ” – MỘT KỸ THUẬT ĐÁNG CHÚ Ý - LÀ GÌ?
Rating: 5
Author: Phan Đỗ Hồng Anh

TẬP HỢP ƯU ĐIỂM CỦA DỊCH MÁY VÀ DỊCH THỦ CÔNG? “CHỈNH SỬA HẬU KỲ” – MỘT KỸ THUẬT ĐÁNG CHÚ Ý - LÀ GÌ?

Trong nhiều lĩnh vực, người ta cho rằng việc sử dụng AI (trí tuệ nhân tạo) góp phần hiệu suất hóa công việc và tiết kiệm chi phí. Đặc biệt là ở Nhật Bản, nơi mà tình trạng thiếu lao động được coi là một vấn đề nan giải, kỳ vọng vào việc đưa AI vào sử dụng với mục đích kinh doanh đang ngày càng tăng lên.

Trong lĩnh vực dịch thuật cũng không ngoại lệ, ngày càng có nhiều công ty gia tăng năng suất của mình bằng cách áp dụng dịch máy, vốn độ chính xác đã được cải thiện bởi AI, vào thực tế. Tuy nhiên, tùy thuộc vào loại và mục đích của tài liệu, bản dịch đầu ra có thể cần được chỉnh sửa. Vì những lý do như “Không có thời gian để tự chỉnh sửa” hay “Ngay từ đầu đã không biết bản dịch đó đúng hay sai”, nên cho dù tốn thời gian và chi phí hơn thì trong nhiều trường hợp ta vẫn đành phải dựa vào dịch thủ công. Trong những năm gần đây, chỉnh sửa hậu kỳ đã thu hút rất nhiều sự chú ý như một phương pháp giải quyết những vấn đề này.

Vì vậy, trong bài viết này tôi xin được giới thiệu việc chỉnh sửa hậu kỳ – đang là chủ đề hiện nay – là gì và ưu điểm cùng với những điểm đáng lưu ý của nó.

I. Kiến thức cơ bản về chỉnh sửa hậu kỳ

1. Chỉnh sửa hậu kỳ là gì?

Chỉnh sửa hậu kỳ chỉ việc kiểm tra thủ công kết quả đầu ra của bản dịch máy và sửa lỗi. Người làm công việc này được gọi là biên tập viên. Vì thường yêu cầu các kỹ năng khác ngoài dịch thuật nên không phải lúc nào một người dịch xuất sắc cũng thích hợp trở thành một biên tập viên.

2. Ưu điểm của việc sử dụng chỉnh sửa hậu kỳ

Ưu điểm của việc chỉnh sửa hậu kỳ là nó có thể được thực hiện với chi phí thấp và giao hàng nhanh chóng so với việc dịch thủ công từ đầu đến cuối. Thông thường, khi yêu cầu một bản dịch thủ công từ công ty dịch thuật, công việc “biên dịch” và “hiệu đính” sẽ diễn ra và được phân cho từng nhân lực có chức năng biên dịch và kiểm tra. Khi chỉnh sửa hậu kỳ, công việc dịch thuật được thực hiện bằng máy dịch với chi phí và tốc độ tuyệt vời, chỉ có công việc chỉnh sửa được thực hiện thủ công, dẫn đến giảm các loại chi phí như phí nhân công và rút ngắn thời gian giao hàng.

II. Vì sao việc này lại thu hút sự chú ý trong những năm gần đây?

1. Sự phát triển của dịch máy

Nhiều người có thể nghĩ rằng chỉnh sửa hậu kỳ là một kỹ thuật gần đây, nhưng nó đã có lịch sử lâu đời và được cho là đã có từ nửa thế kỷ trước. Trong vài năm gần đây, nguyên nhân chính khiến công việc này thu hút nhiều sự chú ý là do độ chính xác của dịch máy đã được cải thiện hơn. Tất nhiên, nếu bản dịch đầu ra càng có nhiều chỗ phải chỉnh sửa thì lượng công việc của biên tập viên và cả thời gian lẫn chi phí đều tăng lên. Ngoài ra, khi độ khó hiệu chỉnh tăng lên, độ chính xác của bản dịch cuối cùng có xu hướng giảm đi.

Trước khi dịch máy phát triển như ngày nay, việc chỉnh sửa hậu kỳ tạo một ấn tượng đơn thuần rằng “của rẻ là của ôi”, nhưng với sự cải thiện độ chính xác của dịch máy, ta đã có thể duy trì một mức chất lượng nhất định với chi phí thấp và thời gian giao hàng nhanh.

2. Sự tương thích với các lĩnh vực chuyên môn

Một yếu tố quan trọng là sự xuất hiện của dịch máy tương thích với các lĩnh vực chuyên môn và thuật ngữ chuyên ngành. Ví dụ, giả sử như bạn sử dụng một máy dịch đa dụng không tương thích với lĩnh vực y học và chỉnh sửa hậu kỳ một tờ đơn đăng ký. Với một công cụ đa năng, rất khó để dịch chính xác các thuật ngữ và cụm từ chuyên ngành y tế thường xuyên xuất hiện trong câu, dẫn đến việc những phần mà biên tập viên cần chỉnh sửa trở nên nhiều hơn, gây tốn kém và mất thời gian. Có thể nói, việc chỉnh sửa hậu kỳ đã trở nên hiệu quả hơn do dịch máy trong từng lĩnh vực cụ thể.

III. Lưu ý khi sử dụng chỉnh sửa hậu kỳ

1. Tài liệu thích hợp sử dụng chỉnh sửa hậu kỳ

Thật tiếc là, chỉnh sửa hậu kỳ – việc được cho rằng là tập hợp các ưu điểm của dịch máy và dịch thủ công, cũng không phải là toàn năng. Các tài liệu nhấn mạnh tính chuyên môn và độ chính xác, chẳng hạn như lĩnh vực dược phẩm, chăm sóc y tế, máy móc và công nghệ thông tin, là những lĩnh vực mà dịch máy thực hiện tốt. Những loại tài liệu này có ít chỗ cần biên tập viên chỉnh sửa nên có ưu điểm lớn về chi phí và tốc độ. Ngoài ra, khi dịch các luận văn và tài liệu sáng chế ở nước ngoài với mục đích thu thập thông tin, sử dụng dịch máy thôi là đủ vì chỉ cần hiểu được nội dung. Do đó, nhu cầu chỉnh sửa hậu kỳ cao hơn trong các loại tài liệu đòi hỏi độ chính xác nhiều giống như đơn đăng ký. Ví dụ trong lĩnh vực dược phẩm, các tài liệu như CTD, IB, CSR, và các giao thức được cho là phù hợp. Ngược lại, việc chỉnh sửa hậu kỳ không phù hợp lắm với các tài liệu đòi hỏi tính biểu cảm và kêu gọi như các bản dịch văn học thuộc lĩnh vực tiểu thuyết hoặc giải trí, và quảng cáo.

2. Chọn một kế hoạch phù hợp với mục đích của bạn

Dù phụ thuộc vào các yêu cầu như ngôn ngữ, nhưng hầu như khi yêu cầu chỉnh sửa hậu kỳ đều phân thành các cấp độ. Chỉnh sửa hậu kỳ nhẹ ưu tiên giao hàng nhanh và mức độ chỉnh sửa cần thiết tối thiểu; chỉnh sửa hậu kỳ toàn phần xem xét thêm đến cảm giác thống nhất và sự dễ đọc.

3. Hiệu suất dịch máy rất quan trọng

Như đã nói ở trên, độ chính xác của dịch máy ảnh hưởng rất nhiều đến hiệu quả của việc chỉnh sửa hậu kỳ. Nếu độ chính xác của kết quả đầu ra quá kém, tốt hơn hết là nên dịch thủ công ngay từ đầu. Khi yêu cầu chỉnh sửa hậu kỳ, hãy chú ý đến độ chính xác của bản dịch máy được sử dụng.

Tổng kết

Đến đây tôi đã giới thiệu những kiến thức cơ bản về chỉnh sửa hậu kỳ và những ưu điểm cùng điểm đáng lưu ý của việc này, bạn cảm thấy thế nào? Dù chưa phải toàn năng, nhưng có thể nói rằng sự xuất hiện của chỉnh sửa hậu kỳ đã mở rộng việc sử dụng dịch máy. Nếu bạn muốn giảm chi phí và thời gian thực hiện bản dịch, tại sao bạn không cân nhắc đến việc chỉnh sửa hậu kỳ thử một lần?