HỌC CÁCH BIẾT ƠN TỔ TIÊN QUA LỄ HỘI OBON

Obon là một lễ hội truyền thống của Nhật Bản nhằm tưởng nhớ và tri ân tổ tiên. Lễ hội này có nguồn gốc từ kinh “Ulanbana” trong Phật giáo, mang ý nghĩa cúng dường linh hồn người đã khuất. Trong suốt thời gian Obon, các phong tục như đón lửa, tiễn lửa, thăm mộ, và nhiều phong tục khác đã được tổ chức ở nhiều nơi.

Nguồn gốc và ý nghĩa

Lễ hội Obon có nguồn gốc từ Phật giáo, nhưng vì phù hợp với tư tưởng tôn thờ tổ tiên của Nhật Bản, nó đã trở thành một truyền thống lâu đời. Tên gọi “Obon” bắt nguồn từ “Urabone” (盂蘭盆会), dựa trên câu chuyện Phật giáo “Mục Liên cứu mẹ”

MỤC LIÊN CỨU MẸ

Mục Liên biết rằng mẹ mình đã rơi vào ngạ quỷ đạo sau khi qua đời, và đã cầu cứu Đức Phật để được cứu giúp. Đức Phật dạy rằng, nếu các tăng ni cúng dường vào ngày 15 tháng 7, mẹ của Mục Liên sẽ được siêu thoát về cõi tịnh độ. Mục Liên đã làm theo lời dạy và mẹ của ông đã được giải thoát khỏi khổ đau. Từ câu chuyện này, lễ hội Obon mang ý nghĩa là để cúng dường linh hồn tổ tiên.

Người mẹ của Mục Liên rơi vào ngạ quỷ đạo vì có thói lãng phí, để thức ăn thừa trong suốt cuộc sống. Dựa trên bài học này, trong suốt kỳ nghỉ Obon, người ta nhấn mạnh tầm quan trọng của việc không để thức ăn thừa, để tỏ lòng tôn kính và trân trọng những gì mình có.

MỐI LIÊN HỆ VỚI VIỆC THỜ CÚNG TỔ TIÊN

Tại Nhật Bản, từ lâu đã có phong tục tôn kính tổ tiên. Obon là sự kết hợp giữa nghi lễ Phật giáo và tư tưởng tôn thờ tổ tiên của Nhật Bản. Cốt lõi của lễ hội Obon là đón tiếp linh hồn tổ tiên và cúng dường, thể hiện lòng biết ơn đối với những người đã khuất.

Trong suốt kỳ nghỉ Obon, có một quan niệm rằng chúng ta đón tổ tiên về nhà và cùng sống chung trong khoảng thời gian này. Vì thế, đây cũng là dịp để gia đình về quê thăm nhà hoặc viếng mộ tổ tiên, tạo cơ hội để thắt chặt tình cảm gia đình.

Thời gian

Thời gian và phong tục của Obon có thể khác nhau tùy theo từng vùng miền. Thông thường, kỳ nghỉ Obon diễn ra từ ngày 13 đến 16 tháng 8, nhưng ở các khu vực thành thị như Tokyo, Obon có thể được tổ chức vào giữa tháng 7. Sự khác biệt này là do sự chênh lệch giữa lịch cũ (âm lịch) và lịch mới (dương lịch) mà Nhật Bản đã sử dụng

Phong tục theo vùng miền

Phong tục Obon thay đổi tùy theo từng vùng miền ở Nhật Bản. Dưới đây là một số phong tục Obon tiêu biểu ở các khu vực khác nhau:

KYOTO NO GOZAN OKUBIRI

Lễ hội Gozan Okuribi được tổ chức ở Kyoto được xem là một trong ba lễ hội lửa lớn nhất của Nhật Bản. Năm ký tự được tạo ra từ lửa gồm: Daimonji, Myoho, Funagata, Sadaimonji và Torii-gata, những hình ảnh này được thắp sáng trên các ngọn núi và dùng để tiễn đưa linh hồn của tổ tiên, được gọi là “Osoreisan” về với thế giới bên kia.

Lễ hội Gozan Okuribi là một sự kiện có lịch sử lâu dài, bắt nguồn từ thời kỳ Heian. Những ký tự được thắp sáng bằng lửa trên sườn núi, tạo thành một khung cảnh đặc trưng của mùa hè ở Kyoto, và đã trở thành một hình ảnh không thể thiếu trong phong cảnh mùa hè của thành phố này.

OKINAWA

Obon ở Okinawa được tổ chức vào khoảng ngày 15 tháng 7 theo lịch âm, gọi là “Unkē “. Đây là một dịp quan trọng để đón linh hồn tổ tiên và thực hiện các nghi lễ tưởng niệm, cầu siêu cho tổ tiên.

Trong suốt thời gian Obon, tại Okinawa, người dân sẽ hát một bài hát truyền thống gọi là “Unkē kō”, một bài hát cúng tổ tiên. Mọi người trong gia đình thường nắm tay nhau và quay vòng trong khi hát, tạo thành một cảnh tượng đặc trưng của văn hóa Okinawa. Đây là một phần không thể thiếu trong các nghi lễ Obon ở Okinawa, thể hiện sự tôn kính và đoàn kết gia đình.

TIỆC MỪNG Ở KANAZAWA

Tại Kanazawa, một nghi lễ Obon đặc biệt của Tông phái Joudoshinshuu (浄土真宗) được tổ chức gọi là “Kankikai” (歓喜会). Đây là một nghi lễ tâm linh nhằm thể hiện niềm vui khi đón nhận sự hiện diện của Amidanyorai (阿弥陀如来) và tưởng nhớ tới mối quan hệ với những người đã khuất.

Trong Kankikai, các dụng cụ thờ cúng được sử dụng đều được cung cấp từ Chùa Honganji, ngôi chùa lớn của Joudoshinshuu. Các tượng Phật và đồ thờ cúng đều mang ý nghĩa đặc biệt trong Joudoshinshuu, và nghi lễ này đóng vai trò quan trọng trong việc cầu siêu và tưởng niệm tổ tiên. Đây là một dịp để gia đình tưởng nhớ và thể hiện lòng thành kính đối với các linh hồn đã khuất, đồng thời củng cố mối liên kết giữa thế giới người sống và người đã mất.

Những điều cần lưu ý về quà lưu niệm của lễ hội Obon

Khi về thăm gia đình hoặc họ hàng, việc mang theo món quà là một phép lịch sự được coi là quan trọng. Món quà Obon thường là những đặc sản của địa phương, các loại bánh kẹo theo mùa hoặc đồ uống. Điểm quan trọng là lựa chọn quà sao cho phù hợp với số lượng người và hoàn cảnh của người nhận.

Trong suốt kỳ nghỉ Obon, người ta khuyến khích tránh tiếp cận gần các khu vực có nước hoặc tránh hành động sát sinh. Điều này xuất phát việc thể hiện lòng tôn trọng và đón tiếp tổ tiên, vì đây là thời gian quan trọng để chào đón linh hồn tổ tiên về thăm gia đình.

Kết luận

Obon là một nghi lễ truyền thống của Nhật Bản, được tổ chức với lòng biết ơn đối với tổ tiên. Đây là một sự kiện có nguồn gốc từ sự kết hợp giữa Phật giáo và tín ngưỡng tôn thờ tổ tiên của người Nhật, với mục đích chính là tưởng nhớ và cúng dường linh hồn của những người đã khuất.

Trong suốt thời gian Obon, các phong tục và nghi lễ truyền thống khác nhau được duy trì tại các địa phương, và đây cũng là dịp để gia đình gắn kết và thắt chặt tình cảm. Qua sự kiện quan trọng này, chúng ta không chỉ thể hiện lòng tôn kính và biết ơn đối với tổ tiên mà còn nhắc nhở bản thân về giá trị của sự hiếu kính và gia đình.