Miếng cuối cùng trong dĩa thức ăn lớn, hay phần đồ ngọt duy nhất còn lại được gọi là “miếng ăn sĩ diện”(遠慮のかたまり), chắc hẳn đây là cách gọi được dùng phổ biến ở vùng Kansai. Là người xuất thân từ Kansai tôi nghĩ rằng cách gọi này cũng dùng chung cho toàn quốc, nhưng khi biết rằng tùy vào từng khu vực mà có các cách gọi khác nhau, tôi đã có một cuộc trò chuyện với Giáo sư Shinozaki Koichi, người chuyên nghiên cứu về Phương ngữ và Ngôn ngữ học Xã hội tại Đại học Nữ sinh Tokyo, để hiểu rõ hơn về vấn đề này.
◆Vì tính khí phô trương?
Cụm từ “Kanto hitotsu nokoshi” (関東のひとつ残し) ý chỉ miếng ăn cuối cùng thường được dùng chủ yếu ở khu vực Kanto. Người ta suy đoán rằng việc họ cố tình không ăn hết thức ăn trong đĩa mà để lại một chút thức ăn thừa là biểu hiện của tính khí phô trương ở người Edo. Tình cờ thay, Giáo sư Shinozaki lại đến từ tỉnh Chiba thuộc vùng Kanto, nhưng bà không quen với cách diễn đạt này và nói rằng bà cũng không quen với bất kỳ cách diễn đạt nào khác để chỉ “miếng thức ăn cuối cùng”.
◆Những khu vực khác thì sao?
Ở tỉnh Niigata có cách gọi là “Niigata no hitotsu nokoshi” (新潟のひとつ残し), ở tỉnh Echigo có cách gọi là “Echigo no hitotsu nokoshi” (越後のひとつ残し), ở tỉnh Nagano thì lại có cách gọi là “Shinshūbito no hitokuchi nokoshi” (信州人のひとくち残し), tất cả đều để chỉ miếng thức ăn cuối cùng còn trên đĩa. Ngoài ra, còn có cách gọi khác là “Saganmon no iccho nokoshi” (佐賀んもんのいっちょ残し) ở Saganmon thuộc tỉnh Saga, “Higo no itcho nokoshi” (肥後のいっちょ残し ) ở Higo thuộc tỉnh Kumamoto. Có thể thấy sư kết hợp giữa “tên vùng” và “hitotsu/iccho nokoshi” là những cách gọi được sử dụng rộng rãi trên toàn quốc.
◆ “Tsugaru-shu” ở tỉnh Aomori
Trong vô số những cách gọi khác nhau, Giáo sư Shinozaki đã giới thiệu một “cách diễn đạt độc đáo và thú vị” được sử dụng ở vùng Tsugaru như tỉnh Aomori, đó là “Tsugaru-shu” (津軽衆). Nguồn gốc của cụm từ này được cho là do đặc điểm chỉ có ở những tỉnh vùng lạnh.
Người dân vùng Tsugaru, những người có văn hóa chia sẻ thức ăn cho nhau lúc mà lương thực trở nên khan hiếm vì mùa lạnh khắc nghiệt, tự coi mình là những người “tùng tiệm”, họ tự gọi mình là ” Tsugaru-shu” với ý nghĩa “những người sống tùng tiệm”. Theo Giáo sư Shinozaki, người dân vùng Tsugaru tin rằng việc “để thừa một ít thức ăn trên đĩa” là hành vi của một người “tùng tiệm”, vì vậy họ cũng gọi miếng thức ăn còn thừa trên đĩa là “Tsugaru-shu”.
Mặt khác, Giáo sư cho biết rằng còn có sự tồn tại của một cách diễn đạt hài hước khác là “Anh hùng Tsugaru” (津軽の英雄), để ca ngợi sự dũng cảm của người “dám” ăn miếng ăn cuối cùng.
Ở vùng Kansai, khi đi ăn cùng một nhóm đông người, người ta thường khuyến khích bạn nên ăn miếng cuối cùng vì đó là “miếng ăn sĩ diện”. Bằng việc nói như thế giúp người ăn miếng cuối cùng cảm thấy bớt tội lỗi hơn. Mặc dù cách diễn đạt khác nhau tùy theo từng khu vực nhưng đằng sau mỗi cách gọi đều ẩn chứa sự quan tâm, chia sẻ đến người khác. Đấy là lòng tốt mang chất Nhật Bản.
Công ty TNHH Giáo dục và Dịch thuật IFK
Chuyên cung cấp các dịch vụ sau:
Dịch vụ biên phiên dịch tiếng Nhật, Anh, Việt
Dịch vụ tư vấn du học Nhật Bản
Chương trình internship tại Nhật Bản cho trường liên kết
Email: info@translationifk.com
Hotline: 0282.247.7755/035.297.7755
Website: https://translationifk.com
Facebook: Dịch Thuật Tiếng Nhật IFK
