Dịch tài liệu pháp lý là một công việc thích của những chuyên gia trong ngành dịch thuật ở mảng pháp luật. Những bên liên quan trong các tài liệu này có thể sẽ phải đối mặt với nhiều vấn đề pháp lý nảy sinh ngay khi có bất cứ một lỗi nhỏ hay một từ nào đó bị dịch sai. Một số loại tài liệu pháp lý thường gặp như là các loại giấy chứng nhận, giấy phép, hợp đồng pháp lý, tư liệu doanh nghiệp hay các loại tài liệu toà án.
Dịch văn bản pháp lý luôn đòi hỏi kiến thức sâu rộng về những thuật ngữ chuyên ngành và sự tỉ mỉ trong từng chi tiết. Việc có kinh nghiệm hay kiến thức trong ngành liên quan tới việc dịch từ trước thì cực kỳ hữu ích. Hãy điểm qua 5 rào cản to lớn mà người dịch văn bản pháp lý phải vượt qua khi phải làm công việc này hằng ngày.
1. Hệ thống pháp luật ở mỗi quốc gia đều khác nhau
Mỗi quốc gia đều có hệ thống pháp luật riêng của mình, vì thế các tài liệu chuyên ngành ở mỗi quốc gia này cũng vậy. Chính vì thế càng tạo nên nhiều sự nhầm lẫn trong dịch thuật.
Thường thì các tổ chức quốc tế sẽ có những chỉ dẫn tốt để giúp biên dịch viên trong việc dịch dễ dàng hơn. Tuy nhiên, điều đó cũng không giúp công việc của những chuyên gia ngôn ngữ thuận lợi hơn đáng kể. Một biên dịch viên pháp lý cần phải nắm rõ sự khác nhau và giống nhau giữa những tiêu chuẩn của ngôn ngữ nguồn và ngôn ngữ đích.
Các chuyên gia trong ngành cần phải nhận thức được rằng sự tồn tại của thuật ngữ kéo theo việc chúng có thể có nhiều hoặc không có từ ngữ tương đương trong ngôn ngữ đích. Họ nên được đào tạo để nhận biết cách sử dụng đúng của từng thuật ngữ trong bối cảnh pháp lý cụ thể để tránh hiểu và dùng sai.
2. Luật pháp phát triển và hệ thống pháp luật thay đổi mỗi ngày
Không những hệ thống pháp luật khác nhau mà chúng cũng luôn thay đổi và cập nhật liên tục. Những thuật ngữ vừa được dịch cách đây một tuần có thể sẽ không còn được sử dụng nữa ngay khi bạn hoàn thành công việc. Những biên dịch viên cần phải cập nhật các quy phạm hay điều luật thường xuyên phòng khi chúng thay đổi chỉ qua một đêm. Trong trường hợp này, khi trở thành thành viên của một tổ chức chuyên nghiệp nào đó có thể giúp các chuyên gia ngôn ngữ này luôn cập nhật mà không phải theo dõi tất cả các loại tạp chí pháp luật ở trong nước.
3. Không có sự linh động trong việc lựa chọn từ ngữ khi dịch
Những người hành pháp thường sử dụng những thuật ngữ mà thậm chí những người bản xứ cũng khó có thể hiểu và thường sử dụng sai cách. Thuật ngữ trong các tài liệu pháp lý đều thường rất cứng nhắc và khắt khe, nhìn chung bạn sẽ khó có thể linh động trong dịch thuật.
Tất nhiên là biên dịch viên phải hiểu được tài liệu nguồn và hiểu được mặt nghĩa đằng sau. Tuy nhiên, họ không có được một khuôn khổ hay nền tảng nào lớn để dựa vào khi chọn từ nào tốt nhất.
Tạo nên kho thuật ngữ hay một bộ nhớ dịch thuật cứng có thể là cách tốt nhất để vượt qua rào cản này trong việc dịch tài liệu pháp lý. Nó cũng giúp biên dịch viên tiết kiệm nhiều thời gian và giảm thiểu rủi ro trong lỗi dịch.
4. Cần sự tỉ mỉ về cú pháp và dấu câu đến từng chi tiết nhỏ nhất trong dịch thuật
Phần lắt léo nhất của việc dịch tài liệu pháp lý nằm ở mảng cú pháp. Thật sự là những loại tài liệu này sử dụng một loại ngôn ngữ được gọi là “ngôn ngữ cứng nhắc” (wooden language) – ngôn ngữ này bao gồm nhiều từ ngữ khoa trương, nhập nhằng và dễ nhầm lẫn khiến loại tài liệu này rất khó đọc.
Quy luật dấu câu thì không phải ở ngôn ngữ nào cũng giống nhau. Ví dụ như dấu phẩy cuối cùng trong tiếng anh (Oxford comma hoặc còn gọi là serial comma) không tồn tại trong nhiều ngôn ngữ và có thể gây nên nhiều bối rối.
Thế nhưng, người dịch thuật phải tuân thủ các quy tắc của ngôn ngữ nguồn do nhiều quốc gia cũng dựa vào “ngôn ngữ cứng nhắc” khi viết các văn bản pháp lý. Chuyển một dấu phẩy thành dấu chấm phẩy hay thêm dấu chấm ở sai chỗ là việc khó tránh khỏi. Mỗi sự lược bỏ có thể hay hiểu nhầm cũng có thể thay đổi cả điều luật, điều khoản. Do vậy, rất cần một nhân viên ở ngôn ngữ đích để kiểm tra lại bản dịch trước khi giao lại cho khách hàng.
5. Biên dịch viên pháp lý thường phải đối mặt với Deadline khắt khe
Thông thường, các loại tài liệu pháp lý thường liên quan tới những sự kiện về toà án, hạn chót dự án và hoạt động công ty. Chúng thường đòi hỏi khung thời gian hoàn thành công việc nhất định. Sự chậm trễ có thể gây nên nhiều tình huống không mấy dễ chịu cho những biên dịch viên làm việc, cho cả khách hàng và đối tác doanh nghiệp của khách hàng.
Những biên dịch viên cần phải nhận ra được bất kỳ rào cản nào có thể làm chậm tiến độ dự án và phải vượt qua được những rào cản đó nhanh nhất có thể.
Như bạn đã thấy, dịch tài liệu pháp lý thì không hề dễ dàng. Nó là một công việc khá phức tạp đòi hỏi nhiều yếu tố như kiến thức pháp luật, kỹ năng ngôn ngữ và tốc độ làm việc. Bạn sẽ khó có thể thành công trong lĩnh vực này nếu không được đào tạo chuyên sâu. Thêm vào đó, sự hỗ trợ của các phần mềm dịch thuật và bộ nhớ dịch thuật có thể giúp công việc dễ dàng hơn. Cuối cùng, vì các bản dịch pháp lý thường cần được hợp pháp hoá và chứng nhận là chính xác với bản gốc nên những biên dịch viên pháp lý nên được đăng ký với cơ quan chính thức, như Bộ Tư pháp hay toà án địa phương.
Liên hệ Công ty dịch thuật IFK
Quý khách hàng có thể dễ dàng liên hệ yêu cầu báo giá dịch thuật tại trang web của chúng tôi. Truy cập tại đây để có thể gửi file dịch bằng cách hoàn thành form yêu cầu báo giá của chúng tôi.
Quý khách có thể tham khảo dịch vụ dịch thuật tiếng Anh tại đây.
Dịch vụ dịch thuật tiếng Nhật tại đây.
Trường hợp bạn cần báo giá dịch thuật nhanh chóng hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline của chúng tôi tại đây.
Địa chỉ 1: Tầng 14, HM Town, 412 Nguyễn Thị Minh Khai, P.5, Q.3, HCM.
Địa chỉ 2: Tầng 5 – C5.17 Imperial Place, 631 Kinh Dương Vương, An Lạc, Bình Tân, Thành phố Hồ Chí Minh.
