Sự khác biệt giữa chỉnh sửa hậu kỳ và bản dịch thủ công

Tổng quan về hậu chỉnh sửa

Với sự ra đời của dịch máy sử dụng trí thông minh nhân tạo (AI), hoặc dịch máy mạng thần kinh, chất lượng dịch máy đã được cải thiện đáng kể. Do đó, giờ đây việc lấy phác thảo sơ bộ của tài liệu trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết chỉ bằng cách sử dụng dịch máy và “hậu chỉnh sửa”, một dịch vụ trong đó dịch máy được chỉnh sửa sau khi hoàn thành bản dịch, đã trở nên hữu ích hơn bao giờ hết.

Vậy sự khác biệt giữa bản dịch sau khi chỉnh sửa và bản dịch của con người mà không cần bản dịch máy truyền thống là gì? Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu sự khác biệt giữa chỉnh sửa hậu kỳ và dịch thủ công, tập trung vào các tình huống mà mỗi loại có thể được sử dụng.

Hậu chỉnh sửa (Post Editing) là một quá trình trong đó một chuyên gia chỉnh sửa một tài liệu được dịch bằng máy để biến nó thành một bản dịch hoàn chỉnh. Trước đây, chất lượng đầu ra của bản dịch máy không được tốt lắm, dịch từ đầu thường nhanh hơn là thực hiện chỉnh sửa hậu kỳ nên việc chỉnh sửa hậu kỳ không phải là một quá trình phổ biến. Tuy nhiên, khi độ chính xác của bản dịch máy đã được cải thiện, gánh nặng cho người dịch đã được giảm bớt và nhu cầu chỉnh sửa hậu kỳ hiện đang phát triển như một dịch vụ dịch thuật.

Vậy lợi ích của việc chỉnh sửa hậu kỳ là gì? So với dịch thủ công thông thường, chỉnh sửa hậu kỳ mang lại những ưu điểm sau đây:

Thời gian giao hàng có thể được rút ngắn.
Thường rẻ hơn so với dịch thủ công truyền thống.

Tất cả những ưu điểm này đều có thể vì việc sử dụng dịch máy làm tăng hiệu quả công việc so với dịch thủ công. Vậy chính xác thì “hiệu quả công việc” này hiệu quả hơn bao nhiêu với việc chỉnh sửa hậu kỳ?

Lợi ích: Năng suất sau chỉnh sửa cao hơn so với dịch thủ công!

Hãy xem một ví dụ về năng suất hậu chỉnh sửa thực tế.

Theo một nghiên cứu, khi cùng một nhân viên thực hiện công việc dịch thuật theo hướng [tiếng Nhật sang tiếng Anh] và công việc hậu chỉnh sửa (bản dịch tiếng Anh), các kết quả sau đây đã được xác nhận về thông lượng trung bình hàng ngày, tương ứng.

Dịch thủ công: 3.500-4.000 từ/ngày.
Hậu chỉnh sửa: 9.200 đến 9.600 ký tự/ngày.

Mặc dù mọi thứ thay đổi một chút trong bản dịch tiếng Nhật, nhưng kết quả trên cho thấy năng suất đã tăng hơn gấp đôi khi so sánh với khối lượng công việc được xử lý bằng bản dịch thủ công. Tất nhiên, khối lượng công việc này sẽ khác nhau tùy thuộc vào lĩnh vực và loại tài liệu được dịch và công cụ dịch máy được sử dụng. Tuy nhiên, nếu dịch máy có thể chọn các tài liệu “có xu hướng tạo ra bản dịch tốt”, thì năng suất có thể cao hơn so với bản dịch của con người.

Việc tăng năng suất sau chỉnh sửa này đã giúp bạn có thể phân phối số lượng lớn hơn với thời gian giao hàng nhanh hơn và giá cả thấp hơn.

Nhược điểm: Chất lượng sau chỉnh sửa không nhất quán như bản dịch của con người

Vậy chất lượng sau chỉnh sửa so với bản dịch của con người về năng suất như thế nào?

Như đã đề cập trước đó, chất lượng của bản dịch máy + hậu chỉnh sửa vẫn chưa đạt đến mức có thể cung cấp bản dịch tốt nhất quán cho bất kỳ văn bản nào và chất lượng hậu chỉnh sửa thường được coi là kém hơn chất lượng dịch của con người.

Điều này là do những lý do sau:

Chất lượng của kết quả đầu ra dịch máy không nhất quán.
Bất kể con người có thực hiện bao nhiêu chỉnh sửa, các phần giống như máy dịch vẫn còn.

Nếu chất lượng của bản dịch máy, là cơ sở cho quá trình hậu chỉnh sửa, không nhất quán, thì khối lượng công việc sau chỉnh sửa sẽ khác nhau và chất lượng của bản dịch hoàn thiện sẽ có xu hướng không đồng đều. Ngoài ra, thực tế là đã có bản dịch thô do máy dịch cung cấp tại thời điểm dịch thuật có nghĩa là dù con người có chỉnh sửa đến đâu thì vẫn sẽ có những phần của bản dịch giống như bản dịch máy. Những yếu tố này khiến chất lượng sau chỉnh sửa kém hơn so với bản dịch của con người.

Sau đây là phần giới thiệu sơ lược về dịch máy, bao gồm các “đặc điểm” của nó, ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng của công việc sau chỉnh sửa.

Dịch máy ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng và năng suất sau chỉnh sửa

Nói chung, bản dịch máy tạo ra bản dịch “bản dịch theo nghĩa đen”. Điều này là do công cụ dịch máy không thể xem xét “ngữ cảnh” của văn bản gốc.

Công cụ dịch máy xuất ra văn bản đã dịch dựa trên cơ sở dữ liệu song ngữ. Tuy nhiên, vì công cụ dịch máy không thể hiểu nội dung và ngữ cảnh của văn bản gốc, nên nó không thể áp dụng bản dịch phù hợp theo ngữ cảnh. Vì lý do này, các bản dịch được gọi là “sắc thái khác nhau” có thể được sử dụng hoặc bản dịch theo nghĩa đen hoặc bản dịch có chứa bản dịch sai có thể được tạo ra bằng cách diễn giải văn bản gốc mà không xem xét ngữ cảnh.

Khi xuất ra một bản dịch sai, thường phải viết lại cấu trúc cụm từ, thậm chí cả cấu trúc câu, và tình hình hiện nay là vẫn còn một phần lớn yêu cầu sửa chữa do con người tạo ra. Trong một số trường hợp, nếu kết quả đầu ra của bản dịch máy kém, người ta thường phải viết bản dịch từ đầu, chỉ sử dụng bản dịch máy để tham khảo.

Theo cách này, giờ công và chất lượng của việc chỉnh sửa hậu kỳ sẽ thay đổi đáng kể tùy thuộc vào kết quả đầu ra của dịch máy.

Tính phù hợp để chỉnh sửa hậu kỳ

Với tính chất của hậu chỉnh sửa, những loại văn bản nào phù hợp với công việc hậu chỉnh sửa?

Tài liệu phù hợp để chỉnh sửa hậu kỳ

Xét về chất lượng bản dịch sau hiệu đính kém hơn chất lượng của bản dịch thủ công, có thể nói “tài liệu không được tiết lộ ra bên ngoài” = “tài liệu dùng trong nội bộ” là phù hợp nhất. Ví dụ như các trường hợp sau.

Tôi muốn tạo một hướng dẫn sử dụng để duyệt nội bộ.
Tôi muốn thu thập thông tin từ các tài liệu tiếng Anh.
Sau khi yêu cầu một công ty dịch thuật, chúng tôi dự định sẽ tinh chỉnh nội bộ.

Trong những trường hợp này, ưu tiên là đảm bảo rằng tài liệu được dịch mà không bị thiếu thông tin và không yêu cầu giọng điệu và khả năng đọc phù hợp. Ngoài ra, vì bản dịch máy theo phong cách dịch trực tiếp, các tài liệu yêu cầu phong cách cứng cáp cũng phù hợp để chỉnh sửa hậu kỳ.

Tài liệu không phù hợp để chỉnh sửa hậu kỳ

Mặt khác, các tài liệu không phù hợp với việc chỉnh sửa hậu kỳ là “tài liệu sẽ được xuất bản ra bên ngoài”. Các ví dụ được liệt kê dưới đây:

Thông cáo báo chí.
Bản tin.
Danh mục sản phẩm.

Ví dụ, một cái gì đó sẽ được đăng trên trang web của một công ty hầu như không thích hợp để chỉnh sửa hậu kỳ. Điều này là do như đã đề cập, bản dịch máy là bản dịch theo nghĩa đen và việc chỉnh sửa hậu kỳ sẽ dẫn đến chất lượng bản dịch thấp hơn bản dịch của con người từ đầu. Vì bản chất của việc chỉnh sửa hậu kỳ nên việc đăng tải các tài liệu sau chỉnh sửa lên các trang web bên ngoài là điều khó khăn, phải tiếp xúc với nhiều người và phải có vốn tiếng Nhật tự nhiên.

Mẹo để cải thiện hiệu quả công việc sau chỉnh sửa

Bây giờ, đối với những bạn đã dành thời gian đọc bài viết này, tôi xin chia sẻ một số mẹo về cách nâng cao hiệu quả công việc sau chỉnh sửa dưới góc độ “lựa chọn tài liệu”.

Như chúng tôi đã đề cập nhiều lần, hiệu quả công việc sau chỉnh sửa bị ảnh hưởng rất nhiều bởi chất lượng của bản dịch máy cơ sở. Vì vậy, để cải thiện đầu ra của công cụ dịch máy nhiều nhất có thể, vui lòng lưu ý những điểm sau đối với tài liệu được dịch bằng máy:

Tài liệu thuộc loại được phổ biến rộng rãi trên Internet.
Tài liệu sử dụng nhiều câu hoàn chỉnh.

Nếu đáp ứng được những điểm này, việc xuất bản dịch phù hợp và chính xác sẽ dễ dàng hơn, đồng thời giảm tải sau chỉnh sửa, dẫn đến quy trình làm việc hiệu quả hơn.

Đối với các tài liệu ban đầu dự định dịch sang nhiều thứ tiếng bằng dịch máy + chỉnh sửa hậu kỳ, bạn nên ghi nhớ những điểm trên ngay từ khi viết văn bản gốc.

Kết luận

Trong mọi trường hợp, các dịch vụ dịch máy + hậu chỉnh sửa có thể phù hợp hoặc không với một số ứng dụng và đặc điểm của tài liệu.

Trong tương lai, việc phân biệt giữa bản dịch của con người, được thực hiện từ đầu và hậu chỉnh sửa, có thể trở nên quan trọng hơn, tùy thuộc vào yếu tố nào như chất lượng, thời gian hoàn thành và chi phí cần được ưu tiên.